[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Rufus Medyk naucza, iżWino nie tylko potwierdza naturę, ale też mętną krew czyści, drogi wżyłach otwiera, zatkanie wątroby oddala, fumy smutek sercu przyno-szące odwraca, w starych ludziach zimność ogrzewa, konkokcji poma-ga, stąd się zowie Lac senum, a zaś venenum iuvenum, bo Wenusa za-pala żądze.W Krajach zimnych służy wino klarowne, same pite, w go-rących z wodą zamieszane.Młode wino nie wiele czyni skutku,owszem zimnej konstytucji ludzie niech go nie piją, jako radzi Gale-nus, starożytny Medyk.Wino stare, iż jest suche w trzecim gradusie,ma być pite od osób pełnych wilgotności.Takie wino zbyt pite rozumpsuje i bystrość zmysłów.Wino średnie najlepsze, iż gorące i suche wstopniu wtórym.Wino słodkie nieco jest wilgotne, dla tego jest grubejstrawności, laxuje bardzo i rodzi kamień w nerkach.Wino ostre albocierpkie z trudnością żyły otwiera, nie mnoży dobrej krwie, przecieżposila wnętrzności.Wino bez smaku, niby woda, żołądkowi gorącejnatury najlepsze, lubo mało tuczy.Wino męskie mocne, szkodzi zaży-wane, chyba wody przymieszaniem utemperowane, najlepiej rozgrze-wa, ale rozum obraża.Wino wonne przyjemne czystą krew mnoży, ser-ce rozwesela, troski oddala, złość obraca w dobroć, oziębłość w Nabo-żeństwo; łakomstwo w szczodrość; pychę w pokorę; niedbałość w pil-ność; bojaz
ń w śmiałość; ale miernie pijąc.Bodaj Panowie i Katolicytakim sobie podpijali winem ad hilaritatem, nie upijali się, gdyż wtedyjeszcze większe w pijącym wzbudza vitia.Generalnie mówiąc: Winonaturze ludzkiej służy dwuletnie, albo trzyletnie; a starsze tylko na le-karstwo ma być zażywane.%7łółtawe jest zbyt gorące; zdrowsze i lepszejest zielonawego koloru i białawego.Wino jeśli chcesz komu od pielu-szek obrzydzić, ten podaje sekret Jarcas: Uważaj pilno, gdzie sowagniez
dzi się i niesie, zabierz jej z gniazda jaja, uwarz albo usmaż, dajniemowlęciu do zjedzenia, już odtąd wina nieskosztuie.%7łeby się zaśkto nie upił aż do stracenia reflexyi, pierwszy sekret moderacja w napo-ju.Drugi ten, niech kozie płuca zje upieczone, pijaństwa w głowie nieNASK IFP UGZe zbiorów  Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG342uczuje, choćby był nie wiem w jak pijatykę lubiącej kompanii i był napojedynek wyzywany kuflowy, mówi Africanus in secretis.O ARCHITEKTURZEDWORY SZLACHECKIE MOG
extrui ad formam Pałaców, lu-bo z mniejszą apparencją i sumptem.Quid vetat pięknie, honestemieszkać Szlachcicowi; może mieć jeżeli nie pokoje, tedy pokoiki;miasto sali izby obszerne; ganki separowane od obór i chlewków, abynie śmierdział między ludz
mi gnojem; nie siedział między gęsiami,kurami, kaczkami Polonane Aquilae Pullus.Nie wielka rezydencjażółwia, przecież wygodna i modna; jeszcze mniejsza ślimaka, i ta nielada jaka: bo modniejsza od niektórych szlachty rezydencji, którzy titu-lo jactantur gospodarzów, a mądrej Ekonimiki nec vestigium u nich, bowszędzie szpetnie, nie regularnie; przy wielkim ich znoju pełno gnoju,w worku tylko niektórzy porządni, nie w Dworku, ale przy takim nie-porządku i srebro zaśniedzieje, złoto zblednieje.Nobilis, niby jest No-tabilis, żeby we wszystkich dobrze był notowany, admirowany, nie wgnojach Domu szpetnego sordescens.%7łYCIA LUDZKIEGOprzydłużenia sekret i industriaJako mocne korzenie i wino stare pite nad miarę, spiritus trawią wczłeku i je palą, tak saletra codziennie zażywana w potrawach, do solijej część dziesiątą przymieszając, lub w rosole z rana zażywając; lub wnapoju, ale pomiernie, zdrowia długoletniego bywa okazją.Sen smacz-ny, niczym alterującym nie przerywany, i to pomiarkowany, bardzosłuży chcącym żyć długo.Snu zaś smacznego przyczyną będą fiałki,sałata gotowana, syrop z róży suchej, szafran, melissa, alias zielepszczelnik, chleb w winie Malwatyckim maczany i pożywany, pigwy igruszki pieczone.Którzy już do słusznej dopędzili starości, a jeszczezgrzybiałych życzą sobie lat, mają sobie już tylko leżyć, odpoczywać,w cieple się konserwować, często się przespać ale krótko, potrawkamiposilać się strawnemi.Affekta też i passje rozumnie utemperowane siłęczłekowi przynoszą na życie dłuższe [ Pobierz całość w formacie PDF ]