[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.tomnym, że żadna potÄ™ga ludzka nie zdoÅ‚a oprzeć siÄ™orężowi rzymskiemu. Powiedziawszy te sÅ‚owa uniósÅ‚siÄ™ do nieba«.Jest rzeczÄ… nie do pojÄ™cia, jak Å‚atwouwierzono w te jego sÅ‚owa i jak ukoiÅ‚a siÄ™ wÅ›ród ludui wojska tÄ™sknota za Romulusem przez wzbudzeniewiary w jego nieÅ›miertelność.II.NUMA POMPILIUSZ(I 18 21)[18] SÅ‚awna byÅ‚a w tym czasie sprawiedliwość i bo-gobojność Numy Pompiliusza.W sabiÅ„skim mieÅ›cie1Kures mieszkaÅ‚ ów mąż najbardziej biegÅ‚y jak naowÄ… epokÄ™ we wszelkim prawie boskim i ludzkim.Jako mistrza tych jego umiejÄ™tnoÅ›ci w braku kogo in-2nego bÅ‚Ä™dnie podajÄ… Pitagorasa z Samos , który, jakwiadomo, za panowania Serwiusza Tulliusza w Rzy-mie a wiÄ™c przeszÅ‚o sto lat pózniej na naj-dalszych kraÅ„cach Italii, w okolicach Metapontu,3Heraklei i Krotony zrzeszaÅ‚ wokół swej osoby mÅ‚odzieżgarnÄ…cÄ… siÄ™ do nauki.Chociażby nawet żyÅ‚ w tej samejepoce, to jakże jego sÅ‚awa mogÅ‚aby byÅ‚a dojść z tamtychokolic aż do kraju Sabinów? Albo za poÅ›rednictwemjakiego jÄ™zyka zdoÅ‚aÅ‚aby ona wzniecić w kimÅ› chęć donauki? Lub wreszcie pod jakÄ… osÅ‚onÄ… zdoÅ‚aÅ‚by samprzedostać siÄ™ przez tyle szczepów, różniÄ…cych siÄ™ jÄ™zy-1Kures (Cures) stolica Sabinów.2Pitagoras z Samos grecki matematyk i filozof; żyÅ‚ okoÅ‚or.580 500 przed n.e., z nieznanych przyczyn przeniósÅ‚ siÄ™ doKrotony w poÅ‚udniowej Italii, gdzie zorganizowaÅ‚ coÅ› jakby brac-two filozoficzno-religijne.Liwiusz zaznacza, że wersja, jakobyNuma Pompiliusz byÅ‚ uczniem Pitagorasa, nie da siÄ™ utrzymać,chociażby ze wzglÄ™dów chronologicznych, gdyż Pitagoras byÅ‚ współ-czesny Serwiuszowi Tulliuszowi, przedostatniemu królowi rzym-skiemu, nie zaÅ› Numie.3Metapont i Heraklea miasta greckie w Lukanii (ItaliapoÅ‚udniowa) nad ZatokÄ… TarenckÄ…; Krotona takaż sama osadana wschodnim wybrzeżu Brucjum.kiem i obyczajami? SÄ…dzÄ™ wiÄ™c raczej, że jego umysÅ‚o-wość uksztaÅ‚towaÅ‚a siÄ™ na podstawie wÅ‚asnych wrodzo-nych zdolnoÅ›ci i że wyksztaÅ‚ciÅ‚ siÄ™ on nie tyle w obcychumiejÄ™tnoÅ›ciach, co w surowym i poważnym wycho-waniu dawnych Sabinów, którzy w dawnych czasachw swoim zupeÅ‚nym braku zepsucia nie mieli równegosobie narodu.Chociaż jasne byÅ‚o, że w razie powoÅ‚ania króla spo-Å›ród Sabinów przechyli siÄ™ szala wpÅ‚ywów w stronÄ™tamtego narodu, to jednak senatorowie, usÅ‚yszawszynazwisko Numy, uchwalajÄ… jednomyÅ›lnie jemu powie-rzyć wÅ‚adzÄ™ królewska; nikt bowiem nie odważyÅ‚ siÄ™przeciwstawić jego osobie ani siebie, ani nikogo z wÅ‚a-snego stronnictwa, ani w ogóle nikogo spoÅ›ród senato-rów czy zwykÅ‚ych obywateli.PrzywoÅ‚ano wiÄ™c NumÄ™,a on kazaÅ‚ zapytać bogów o zdanie co do swej osoby,podobnie jak Romulus osiÄ…gnÄ…Å‚ tron królewski zakÅ‚a-dajÄ…c miasto po zapytaniu o wolÄ™ bogów.NastÄ™pnie4augur , który pózniej dla zaszczytu piastowaÅ‚ ten urzÄ…dkapÅ‚aÅ„ski jako funkcjÄ™ paÅ„stwowÄ… i dożywotniÄ…, za-prowadziÅ‚ go na górÄ™; Numa usiadÅ‚ tam na kamieniu,zwrócony w stronÄ™ poÅ‚udniowÄ….KoÅ‚o niego siadÅ‚ augurz gÅ‚owÄ… zakryta, a w prawej rÄ™ce trzymaÅ‚ zakrzywionÄ…laskÄ™ bez sÄ™ka, zwanÄ… lituus.NastÄ™pnie objÄ…Å‚ wzrokiemmiasto i przylegÅ‚e okolice, pomodliÅ‚ siÄ™ do bogów,oznaczyÅ‚ na niebie pola od wschodu do zachodu,oÅ›wiadczyÅ‚, że obszary poÅ‚udniowe sÄ… pomyÅ›lne, pół-nocne zaÅ› niepomyÅ›lne, a znak obrany naprzeciwko,4augur kapÅ‚an, do którego kompetencji należaÅ‚o badaniewoli bogów za pomocÄ… różnych znaków; zewnÄ™trznÄ… oznakÄ… angurabyÅ‚a szata bramowana purpurÄ… i laska, zwana lituus.W czasachrzeczypospolitej kolegium augurów skÅ‚adaÅ‚o siÄ™ z 15 czÅ‚onków.Najczęściej badano wolÄ™ bogów z lotu ptaków i ze zjawisk naniebie.OdbywaÅ‚o siÄ™ to mniej wiÄ™cej w sposób opisany w tymrozdziale Liwiusza.jak daleko wzrok siÄ™gaÅ‚, oznaczyÅ‚ w myÅ›li jako granicÄ™.PrzerzuciÅ‚ z kolei laskÄ™ do lewej rÄ™ki, a prawa poÅ‚ożyÅ‚na gÅ‚owie Numy i tak siÄ™ modliÅ‚: »Ojcze Jowiszu, jeżelijest wola PrzeznaczeÅ„, by ten Numa Pompiliusz, któ-rego gÅ‚owy dotykam, byÅ‚ królem w Rzymie, racz namobjawić niechybne znaki w obrÄ™bie zakreÅ›lonych przezemnie granic«.NastÄ™pnie wymieniÅ‚ wyraznie zjawiska,5których okazanie chciaÅ‚ widzieć.Po ich zesÅ‚aniuNuma, uznany królem, zeszedÅ‚ ze Å›wiÄ™tego miejscaauspicjów 6.[19] ObjÄ…Å‚ w ten sposób tron królewski i postanowiÅ‚nowe miasto, zaÅ‚ożone siÅ‚Ä… oręża, przeksztaÅ‚cić na nowÄ…postać ustawami, prawami i obyczajnoÅ›ciÄ…
[ Pobierz całość w formacie PDF ]