[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Podlegając bowiem przez wiele lat Rusinom, oddawali im jako daninę pasy iłyko.Syn Mścisława, książę Zwiętosław23, wiedząc, że stolica książęca w Kijowiewakuje, przy poparciu kijowian wkracza na zamek w Kijowie, chcąc objąć w nimtron monarszy, ponieważ inni nie mieli wtedy odwagi podjąć się tego zadania zobawy przed księciem Halicza Romanem Mścisławowiczem.Ponieważ książęHalicza Roman Mścisławowicz, jako ten, który chciał uchodzić za władcęRusinów i dzierżyć w swym ręku decyzję w najważniejszych sprawach ruskich,odczuł to jako dotkliwą krzywdę, a przybywszy ze swoimi siłami do Kijowawypędza haniebnie i wygania Mścisława Zwiętosławowicza i umieszcza nastolicy w Kijowie Rościsława Rurykowicza, którego trzymał u siebie jakojeńca24.Wypuszcza też z niewoli jego drugiego brata Włodzimierza, by szerzejpoznano zarówno jego potęgę, jak i łagodność i by wzrósł szacunek dla jegoimienia, żeby mógł łatwiej doprowadzić do skutku wyprawę przeciw Polakom,którą w tym roku zamierzał urządzić.22Pierwsze starcie Litwinów z Rusią jest krótko wzmiankowane i tylko w Lat.lawrent.red.suzd.pod 1205 r., kol.421 ( tejże zimy byli Olgowicze z Litwą").Niejasna jest sprawa owejniezwykłej daniny, a może to jest jakaś omyłka Długosza?23Jest tu jakaś pomyłka Długosza, którą sygnalizował już Semkowicz w Rozbiorze, s.206;mianowicie Zwiętosław, syn Mścisława Borysa Romanowicza Starego, nie był nigdy ks.wKijowie, tylko w 1219 r.w Nowogrodzie W., a w 1232 r.w Smoleńsku.24Zob.Lat.ławrent.red.suzd.pod 1205 r., kol.420.Wszewłod suzdalski wyprosił przezposłów u Romana wypuszczenie na wolność ks.Rościsława Rurykowicza.Ostatnia kwestia(komu oddano Kijów) jest niejasna, zródła ruskie nie podają bowiem, kto został w Kijowie.Natomiast wzmiankowany latopis pisze również o uwolnieniu Włodzimierza Rurykowicza.Wkońcu i chronologia nie jest tu pewna, zważywszy, że wymieniony tu Roman padł podZawichostem 19 VI 1205 r.Powstanie zakonu krzyżackiego w Inflantach.Biskup Inflant, czyli Rygi, Albert III25, który został następcą biskupa InflantBertolda II, zabitego przez Inflantczyków w pobliżu Rygi26, założył w Inflantachdla obrony wiernych przed barbarzyńcami zakon braci zwanych rycerzamiChrystusowymi, którzy nosili miecz, a nad nim naszyty na płaszczu krzyż, iwyznaczył im jako uposażenie trzecią część dóbr kościoła ryskiego.Grzegorz IXpołączył ten zakon z zakonem krzyżackim i poddał ich sądownictwu prałatówinflanckich27.ROK PACSKI 1206Po śmierci wojewody krakowskiego MikołajaLeszek Biały zostaje wybrany monarchą.Wysławszy wojsko na Ruś, każe powiesić wziętego do niewoli z innymi Rusinamiksięcia Rusi Zwiętosława.Książę1 sandomierski Leszek Biały po odniesieniu sławnego zwycięstwa nadksięciem ruskim Romanem i u obcych, i u swoich zdobył sobie sławę i rozgłos.Zaczął też budzić coraz większą i gorętszą sympatię nawet u panów krakowskich,którzy jedynie na życzenie wojewody krakowskiego Mikołaja zostawilinaturalnego [spadkobiercę], i byli zmuszeni przyjąć na pana i władcę księciaRaciborza, syna25Zob.przyp.17 do 1191 r., chyba chodzi o Alberta I, który rządził w Rydze i w Inflantachdo 1229 r.yródłem tego ustępu jest, zdaje się, Kronika inflancka Hermana z Wartbergu, zob.SRPr, t.II, s.23.26Zob.o Bertoldzie s.191.27Fakt ten, o którym Długosz pisze jeszcze pod 1207 r.(s.253), jest również w w/w Kronice(s.33) objaśniony niżej: przyp.17 do 1207 r.Tam jednak wyraznie chodzi o bracidobrzyńskich, którzy także nazywali się milites Christi.1Ustęp ten (do s.249) jest szczególnie zawikłany (na co Semkowicz, Rozbiór, s.206, wogóle nie zwrócił uwagi) i jest dobrym przykładem brulionowej jeszcze redakcji Roczników.Mianowicie jest tam mowa dwukrotnie o Władysławie Laskonogim: raz jako o synu Mieszka,ks.raciborskiego, i ten miał umrzeć i zostać pochowany w Krakowie drugi raz oWładysławie wielkopolskim, synu Mieszka (Starego), wypędzonym z Krakowa do Poznania.Daty całkiem się nie zgadzają, gdyż Mieszko raciborski zm.w 1211 r., a Władysławw 1231 r., zob.s.325, gdzie pod właściwą datą roczną jest wiadomość o jego śmierci wZrodzie.Winę ponosi sam Długosz, który z początkiem ustępu wszędzie podopisywał owegoMieszka i ks, raciborskiego.Początek ustępu jest wzięty z Kron.wielk., rozdz.54.Mieczysława, Władysława i oddać mu Kraków.Bo Leszek bardziej znany dziękiwielu wystąpieniom i szlachetnym obyczajom zdawał się przewyższać szczęśliwąręką i zręcznością księcia Raciborza, syna Mieczysława, Władysława, nawet woczach tych, których jego ojciec pozyskał sobie wielu dobrodziejstwami orazludzi żądnych zmian.Za życia wojewody krakowskiego Mikołaja sympatiapanów krakowskich do Leszka Białego była utajona, ponieważ wpływy i potęgawojewody Mikołaja odstraszała wszystkich od dążenia do zmiany.Skoro tylko wtym roku zmarł wojewoda krakowski Mikołaj, od którego zachcianki zależaławola niemal wszystkich [panów], natychmiast po wyznaczeniu jak najszybciejzjazdu w Krakowie w obecności biskupa krakowskiego Fulkona, zgodnie zżyczeniami i głosami ogółu panów i rycerzy krakowskich, książę SandomierzaLeszek Biały zostaje uznany za monarchę polskiego i otrzymuje pryncypat.Wszyscy sprzysięgają się, żeby powołać jego, a usunąć księcia Raciborza, synaMieczysława.Tymczasem książę Raciborza, syn Mieczysława Władysław,mający pod swą władzą zamek krakowski, dzielnicę i miasto, umiera i zostajepochowany z należnymi honorami w katedrze krakowskiej2.Nazywano go zaśLaskonogi, ponieważ miał długie golenie.Był wysoki, o miłym wejrzeniu, asamym spojrzeniem budził sympatię ludzi, którzy się z nim stykali.Wytrwały wwalce, był wychowany i wykształcony od lat chłopięcych a raczej dziecięcych wNiemczech.Wyćwiczony w turniejach, zrównoważeniem górował nadwszystkimi.Bardzo pilnie wysłuchiwał i otaczał opieką uciśnionych, wdowy isieroty.Po zniknięciu z jego śmiercią przeszkody wysłani natychmiast doSandomierza, do Leszka Białego posłowie ogłaszają powzięte co do niego zapowszechną zgodą postanowienie.Równocześnie proszą go, aby nie wahał sięprzyjąć i objąć tronu po ojcu, który do tej pory zajmował z jego krzywdą synMieszka Władysław, raczej dzięki wpływom wojewody krakowskiego Mikołaja,niż na podstawie jakiegokolwiek słusznego prawa.Leszek przekonany zarównoprośbami panów krakowskich, jak radami swoich sandomierskich przybywa doKrakowa.Wszystkie stany przyjmują go z niezwykłą życzliwością, oddaniem iszacunkiem.Leszek przejmuje księstwo krakowskie, usuwa z niego i wypędzaksięcia Wielkopolski Władysława syna Mieszka, oraz jego starostów iurzędników.Wszystkie warowne miasta i grody dzięki poparciu przez ogół[panów] podbija pod swoje panowanie.Książę zaś Wielkopolski, syn MieszkaWładysław, zwany z powodu2Kombinacja Długosza wynikająca stąd, że Władysław Laskonogi miał wtedy rządzić wKrakowie. Pochwała" księcia widocznie do niego się odnosi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]