[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przez ponad dwa nastÄ™pne wieki podczas dorocznych obchodów karnawaÅ‚u rzymskich%7Å‚ydów stale upokarzano i poniżano aż do czasu, kiedy sami w caÅ‚oÅ›ci zaczÄ™li finansować karnawaÅ‚owezabawy.W tymże wieku szesnastym Grzegorz XIII wprowadziÅ‚ do chrzeÅ›cijaÅ„skich kazaÅ„ obelgi na judaizm.Zwyczaj ten - wraz z żydowskim gettem - zniósÅ‚ wprawdzie Pio Nono, lecz po upadku Republiki Rzymskiejw roku 1849 utworzyÅ‚ je ponownie, zmuszajÄ…c %7Å‚ydów do pokrycia kosztów wÅ‚asnego powrotu do Rzymu.Mimo tych zmiennych kolei losu na przestrzeni dwóch tysiÄ…cleci, rzymscy %7Å‚ydzi nie porzucili swojej wiary,obrzÄ™dów i Å›wiÄ™tych pism.W czasie niemieckiej okupacji w roku 1943 w centrum Rzymu mieszkaÅ‚o ich okoÅ‚o siedmiu tysiÄ™cy.Dawne getto nad brzegami Tybru byÅ‚o pod koniec lat trzydziestych caÅ‚kiem miÅ‚Ä… dzielnicÄ…, w której stare,bÄ™dÄ…ce siedliskiem chorób czynszówki zburzono lub odnowiono, lecz żyÅ‚a tutaj przeważnie żydowskabiedota.W tygodniach dzielÄ…cych rozpoczÄ™cie niemieckiej okupacji Rzymu od masowej obÅ‚awy na %7Å‚ydów wdniu 16 pazdziernika starli siÄ™ z sobÄ… w kwestii taktyki i poglÄ…dów prezes gminy żydowskiej, Ugo Foa, inaczelny rabin, Israel Zolli.Opanowany prezes, odpowiedzialny za polityczne i spoÅ‚eczne decyzje rzymskichziomków, doradzaÅ‚ im dalej robić swoje.Natomiast przeÅ›wiadczony o nadciÄ…gajÄ…cej rzezi Zoili nalegaÅ‚, żebywyjechali albo siÄ™ ukryli.Foa zdecydowaÅ‚ inaczej.Te same troski co Zollego trapiÅ‚y caÅ‚kiem niezależnie barona Ernsta von Weizsäckera, dawnegozastÄ™pcÄ™ Ribbentropa w MSZ w Berlinie, Å›wieżo mianowanego ambasadorem przy Stolicy Apostolskiej (couzmysÅ‚awiaÅ‚o, jakÄ… wagÄ™ przywiÄ…zywaÅ‚ Hitler do papieskiej dyplomacji).Jego zadaniem w chwili wejÅ›ciakampanii wojennej we WÅ‚oszech w fazÄ™ krytycznÄ… byÅ‚o namówienie papieża do zachowania caÅ‚kowitejbezstronnoÅ›ci, którÄ… dotÄ…d w tak godny podziwu sposób demonstrowaÅ‚ pomimo licznych zbrodni nazistów.Pius XII zdążyÅ‚ już zresztÄ… zaprzeczyć na Å‚amach L Osservatore Romano , jakoby Stolica Apostolska miaÅ‚acokolwiek wspólnego z zabiegami politycznymi wokół zawieszenia broni przez WÅ‚ochy 2.Czy Watykan można byÅ‚o przekonać do zachowania ugodowej postawy? Weizsäcker poinformowaÅ‚papieża, że jego rzÄ…d uszanuje eksterytorialność Stolicy Apostolskiej i stu pięćdziesiÄ™ciu watykaÅ„skichobiektów na terenie miasta 3.W zamian za to, ma siÄ™ rozumieć, bÄ™dzie ona współpracować z wÅ‚adzamiokupacyjnymi.Z zależnoÅ›ci tej wynikaÅ‚o przemilczenie przez Piusa XII nazistowskich Å‚ajdactw na terenachokupowanych, do których należaÅ‚ teraz Rzym.Weizsäcker byÅ‚ notabene przekonany, że w nastÄ™pstwie okupacji SS wkrótce zgotuje rzymskim%7Å‚ydom najgorszy los.ObawiaÅ‚ siÄ™ ich deportacji, podzielajÄ…c przeÅ›wiadczenie niemieckich wÅ‚adzokupacyjnych, iż poddany nieznoÅ›nej presji Pius XII nie zachowa bezstronnej postawy, a zwrócenie siÄ™ wzwiÄ…zku z tym SS przeciwko Watykanowi wywoÅ‚a ludowe powstanie.W przewidywaniu kÅ‚opotów czekajÄ…cych %7Å‚ydów Watykan nasiliÅ‚ dziaÅ‚alność dobroczynnÄ…,pomagajÄ…c im zwÅ‚aszcza w wyjazdach z getta.Do najbardziej znanych z tych, którzy skorzystali z pomocyorganizacji koÅ›cielnych, należaÅ‚ Israel Zoili z rodzinÄ….Po schronieniu siÄ™ wraz z żonÄ… i córkÄ… w katolickimdomu, ostatecznie - ku wÅ›ciekÅ‚oÅ›ci przywódców żydowskiej wspólnoty, oskarżajÄ…cej go o porzucenie swegoludu - przeniósÅ‚ siÄ™ za mury Watykanu.ZÅ‚oty okupRozkaz przeprowadzenia deportacji rzymskich %7Å‚ydów dotarÅ‚ do majora SS Herberta Kapplera zberliÅ„skiej komendy Himmlera w drugim tygodniu okupacji 4.Jednakże Kappler zwlekaÅ‚ z jego wykonaniem,nie wierzÄ…c w istnienie kwestii żydowskiej we WÅ‚oszech.PodzielajÄ…cy ten poglÄ…d dowódca kampaniiwÅ‚oskiej, feldmarszaÅ‚ek Kesselring, też nie kwapiÅ‚ siÄ™ z użyciem wojska do takiego zadania.TymczasemKappler ustaliÅ‚ wÅ‚asnÄ… taktykÄ™, która brzmiaÅ‚a: trzymać rzymskich %7Å‚ydów w szachu, by wykorzystać ich doszpiegowania - na przykÅ‚ad, penetracji miÄ™dzynarodowego spisku żydowskiej finansjery - i straszyćdeportacjÄ… w celu Å›ciÄ…gniÄ™cia z nich okupu. %7Å‚eby zapewnić naszemu krajowi nowÄ… broÅ„, żądamy waszegozÅ‚ota - oÅ›wiadczyÅ‚ Ugonowi Foi.- W ciÄ…gu trzydziestu szeÅ›ciu godzin dostarczycie nam pięćdziesiÄ…tkilogramów 5.ZbiórkÄ™ zÅ‚ota rozpoczÄ™to 27 wrzeÅ›nia o jedenastej przed poÅ‚udniem w synagodze nad brzegiemTybru.Przyjmowaniem cennego metalu zajmowali siÄ™ ksiÄ™gowy i trzech żydowskich zÅ‚otników.DopopoÅ‚udnia zebrano go bardzo maÅ‚o, chociaż wieÅ›ci o kryzysie rozeszÅ‚y siÄ™ po Rzymie lotem strzaÅ‚y.PowstaÅ‚ pomysÅ‚, by o pomoc zwrócić siÄ™ do papieża.W zwiÄ…zku z tym do utrzymujÄ…cego kontakty zkuriÄ… rzymskÄ… przeÅ‚ożonego Konwentu ZwiÄ™tego Serca wysÅ‚ano emisariusza.JednoczeÅ›nie zaÅ› dlaprzyÅ›pieszenia sprawy przywódcy żydowscy postanowili przyjmować datki w gotówce, aby kupić za niÄ…potrzebne zÅ‚oto, z wielkÄ… chÄ™ciÄ… sprzedawane z tej okazji przez chrzeÅ›cijan.Do zbierajÄ…cych zaczÄ™li siÄ™zgÅ‚aszać stopniowo najróżniejsi rzymianie, zarówno chrzeÅ›cijanie, jak %7Å‚ydzi, przynoszÄ…c pierÅ›cionki,biżuteriÄ™, medaliki nie na sprzedaż czy pożyczkÄ™, ale w darze 6.O czwartej po poÅ‚udniu nadeszÅ‚a wiadomość z Watykanu.Papież zgodziÅ‚ siÄ™ udzielić pożyczki.KapÅ‚an od ZwiÄ™tego Serca nie pozostawiÅ‚ wÄ…tpliwoÅ›ci, że Watykan nie ofiarowuje tego zÅ‚ota, tylko je pożycza. To oczywiste, że chcemy je odzyskać , zaznaczyÅ‚.Nie okreÅ›liÅ‚ jednak terminu jego zwrotu ani nie zażądaÅ‚odsetek.Czy zÅ‚oto ma być w sztabach, czy w monetach? %7Å‚ydowscy przywódcy odparli, że pewnie osiÄ…gnÄ…swój cel bez pomocy Watykanu 7.Niemniej rozeszÅ‚a siÄ™ pokutujÄ…ca po dziÅ› dzieÅ„ plotka, iż Pius XII w hojnymgeÅ›cie zaofiarowaÅ‚ siÄ™ zapÅ‚acić sporÄ… część żydowskiego okupu przetopionymi poÅ›piesznie w tym celuobrzÄ™dowymi naczyniami.W koÅ„cu nie podarowano ani nie pożyczono ani jednej uncji watykaÅ„skiegozÅ‚ota 8.ZÅ‚oty okup zapÅ‚acono w caÅ‚oÅ›ci i na czas
[ Pobierz całość w formacie PDF ]