[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dwuczynnikowa teoria emocjiDowiedzieliśmy się, że ludzie często wykorzystują obserwacje własnego zachowania, byrozpoznać swoje poglądy i określić, jacy są.Być może zastanowiłeś się nad tym, czypodobnie postępujemy, gdy chodzi o inne przekonania dotyczące nas samych.Na przykładtwoje emocje to, jak bardzo w danej chwili czujesz się zadowolony, rozgniewany albozaniepokojony skąd wiesz, której z nich doświadczasz? Pomyśl o jakimś momencie zprzeszłości, gdy byłeś rozgniewany jak doszedłeś do tego, że odczuwałeś właśnie gniew?Przypuszczalnie pytanie brzmi dość głupio; wydaje się, że po prostu wiemy, jakie są naszeuczucia, bez potrzeby myślenia o tym, czy też bez wcześniejszego wdawania się jak tosugeruje teoria spostrzegania siebie w obserwację własnego zachowania. [Obserwując u siebie symptomy pobudzenia] szuka się jakiegoś powodu, jakiegośwzruszenia, które mogłoby to wywołać, jakiegoś uczucia radości czy lęku." Tak, tak rzekł Joachim z westchnieniem podobnie jest przy gorączce, wtedy w ciele również panujebardzo żywy ruch [.] i może być, że mimo woli doszukujemy się wtedy jakiegoś wzruszenia,które by nadało choć odrobinę sensu temu żywemu ruchowi." Tomasz Mann Czarodziejska góra Choć może się wydawać, że po prostu wiemy, co odczuwamy, doświadczenie emocji nie jestwcale tak proste.Staniey Schachter (1964) zaproponował teorię emocji, zgodnie z którąwnioskujemy o naszych emocjach w taki sam sposób jak o własnych cechach albozainteresowaniu grami matematycznymi, czyli obserwując swoje zachowanie i je wyjaśniając.Różnica jest jedynie w rodzaju zachowania, które obserwujemy.Zdaniem Schachterapodobnie do bohaterów powieści Tomasza Manna (cytowanej powyżej) śledzimy naszezachowania wewnętrzne mianowicie to, jaki jest stopień odczuwanego przez nasfizjologicznego pobudzenia.Jeśli czujemy się pobudzeni, próbujemy określić tego przyczynę.Na przykład załóżmy, że serce ci łomoce i odczuwasz napięcie ciała.Czy to dlatego, żeujrzałeś swojego profesora, który przedłużył ci termin oddania pracy, ponieważ właśnie tegodnia miałeś rzekomo pojechać na pogrzeb babci, czy też dlatego, że dostrzegłeś kogośstojącego obok profesora osobę, na której ci bardzo zależy? Odczuwasz strach związany znieczystym sumieniem czy miłość skręcającą ci żołądek?dwuczynnikowa teoria emocji: koncepcja, zgodnie z którą doznanie emocji jest rezultatemdwufazowego procesu spostrzegania siebie najpierw ludzie doświadczają pobudzeniafizjologicznego, a następnie poszukują dla niego odpowiedniego wyjaśnienia; jeśli przypisująto pobudzenie zródłu mającemu naturę emocjonalną, przeżywają odpowiednią emocję (np.jeśli wyjaśniają własne pobudzenie tym, że ktoś celuje w nich z pistoletu, odczuwają strach)Teoria Schachtera nazywana jest dwuczynnikowa teorią emocji, ponieważ zrozumieniewłasnych stanów emocjonalnych wymaga dwóch czynników czy też wykonania dwóchkroków: po pierwsze, musimy być w stanie pobudzenia fizjologicznego i je sobieuświadamiać; po drugie, musimy poszukać dla niego odpowiedniego wyjaśnienia lubklasyfikacji.Ponieważ nasze stany fizyczne same w sobie nie poddają się łatwosklasyfikowaniu, dlatego by określić przyczynę odczuwanego pobudzenia, wykorzystujemyinformację zawartą w sytuacji.Ryciną 6.6 ilustruje tę dwuczynnikowa teorię emocji.Staniey Schachter i Jerome Singer (1962) przeprowadzili eksperyment, by sprawdzić tę teorię.Wyobraz sobie, że byłeś jego uczestnikiem.Oto jak przebiegało badanie.Eksperymentatormówi ci, że bada wpływ preparatu witaminowego o nazwie Suproxin na widzenie u ludzi.Lekarz wstrzykuje ci niewielką ilość Suproxinu, a eksperymentator prosi, byś zaczekał, aż lekzacznie działać.Przedstawia tobie innego uczestnika eksperymentu, który, jak mówi, równieżotrzymał Suproxin
[ Pobierz całość w formacie PDF ]