[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.,nr 50, póz.474, s.970).Nikogo nie trzeba przekonywać, że wspólne kształcenie niepełnosprawnych z pełnosprawnymi na etapieprzygotowania do pracy jest czynnikiem sprzyjającym pracy zawodowej przede wszystkim na otwartym rynku pracy,co także akcentuje wspomniana Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, wymieniając prawo do: pracy na otwartymrynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami oraz do korzystania z doradztwazawodowego i pośrednictwa, a gdy niepełnosprawność i stan zdrowia tego wymaga - prawo do pracy wwarunkach dostosowanych do potrzeb niepełnosprawnych" ( Monitor Polski" z 1997 r., nr 50, póz.474, s.970).Wprawdzie same plany nauczania o niczym nie przesądzają jeszcze, ale sam fakt, że ich nazwa brzmi Ramowyplan nauczania dla." i dalej wymienia się nazwę, szkoły i rodzaj niepełnosprawności ucz niów będzieodczytany przez organizatorów kształcenia w powiecie jako podstawa (upoważnienie) do tworzenia szkółspecjalnych, a takiemu myśleniu (postępowaniu) nie powinniśmy dostarczać argumentów natury formalnoprawnej wrandze rozporządzenia ministra (sic!).Wówczas nawet trzy czeki (bony) edukacyjne, którymi powinien dysponowaćuczeń niepełnosprawny, nie będą spełniać pokładanych w nich nadziei (Jan Pańczyk, 1998).61 CZZ 3 SZCZEG�AOWE DZIEDZINY PEDAGOGIKISPECJALNEJPKOF.DR HAB.JANINA WYCZESANYPedagogika osób z lekkim upośledzeniem umysłowymDR JOLANTA LAUSCH-%7łUKPedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umysłowymPROF.DR HAB.URSZULA ECKERTPedagogika niesłyszących i niedosłyszących - surdopedagogikaPROF.DR ROMAN OSSOWSKIPedagogika niewidomych i niedowidzącychDR HAB.TADEUSZ MAJEWSKIPedagogika dzieci głuchoniewidomychDR BARBARA SZYCHOWIAKPedagogika osób z niepełnosprawnością ruchowąPROF.DR HAB.ALEKSANDRA MACIARZPedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorychDR BARBARA JUGOWARPedagogika osób odmiennych somatyczniePROF.DR HAB.WAADYSAAWA PILECKAPedagogika osób z trudnościami w uczeniu sięDR EL%7łBIETA MINCZAKIEWICZPedagogika osób z zaburzeniami mowy - logopediaPROF.DR HAB.JOANNA KRUK-LASOCKAPedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymiDR ANDRZEJ TWARDOWSKIPedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniamiDoc.DR HAB.BRONISAAW URBANPedagogika osób niedostosowanych społeczniePROF.DR HAB.STANISAAW KOWALIKPedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki osób w starszym wiekuPROF.DR HAB.EUGENIUSZ PIOTROWSKIPedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych62 Pedagogika osób z lekkim upośledzeniemumysłowymJANINA WYCZESANY1.Rozmiary zjawiska, istota, kryteria oceny upośledzeniaWraz z rosnącym poziomem cywilizacji zwiększa się liczba osób niepełnosprawnych.Niepełnosprawność intelektualna,dotychczas najczęściej nazywana upośledzeniem umysłowym, jest reprezentowana przez najliczniejszą grupę dzieci imłodzieży.Dotyczy ona 60% - 70% ogółu niepełnosprawnych osób w Polsce.W upośledzeniu umysłowym dają sięwyróżnić trzy składniki: organiczny, psychologiczny i społeczny.Każdy z nich dotyczy nieco innego aspektuupośledzenia: składnik organiczny - zaburzeń i uszkodzeń w budowie i fizjologii układu nerwowego, składnikpsychologiczny - obniżenia sprawności intelektualnej i jego różnych konsekwencji dla psychicznego funkcjonowaniajednostki, komponent społeczny - szczególnych uwarunkowań roli społecznej osoby upośledzonej.W nielicznych przypadkach klinicznych, np.w zespole Downa - wszystkie trzy komponenty dają się zaobserwowaćjednocześnie.W innych przypadkach sprawa nie jest tak oczywista.Są na przykład trudności w ustaleniu organicznegotła wielu postaci upośledzenia czy też w fakcie, iż lekkim postaciom upośledzenia nie towarzyszy w pewnychśrodowiskach naznaczenie lub odrzucenie społeczne.Przy próbie zdefiniowania, na czym polega specyfika ujmowania zjawiska upośledzenia umysłowego na gruncieepidemiologii i socjologii, można dojść do wniosku, że różnica występuje zarówno w sposobie traktowaniaupośledzenia, jak i w stosowanym warsztacie badawczym.Epidemiologia jako nauka o przyczynach, wyznacznikach i rozkładzie chorób w populacji dzieci i młodzieży traktujeupośledzenie umysłowe jako pewną formę zaburzeń, w której najistotniejszy jest niedorozwój intelektu.W związku ztym badanie upośledzenia koncentruje się przede wszystkim na dwóch pierwszych komponentach.Warsztat badawczytej gałęzi wiedzy opiera się zatem na etiologii, na zdobyczach nauk medycznych, zaś w zakresie badania rozkładuwystępowania upośledzenia - na analizach w różno rodny sposób sporządzanych statystyk, dotyczących możliwienajwiększych populacji dzieci i młodzieży.Badacze podkreślają, że myślenie osób upośledzonych umysłowo znajduje się na niższym ewolucyjnie poziomie rozwoju ima charakter myślenia konkretno-obrazowego (Gałkowski, 1972; Kostrzewski, 1981).Dużą trudność sprawiają im zadania,których wykonanie wymaga kierowania uwagi na kilka czynności jednocześnie.Należy mieć także na uwadze to, żestosunkowo dużo dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim wywodzi się z rodzin o złych warunkachwychowawczych.Rodzicom tym należy udzielać porad dotyczących postępowania z dzieckiem, opieki nad nauką własną wdomu.W codziennej pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo dostrzega się rozmaite czynniki utrudniające pracęrewalidacyjną.Wśród nich ważne miejsce zajmują następujące:" opózniony czas rozpoczęcia pracy korekcyjnej i wyrównawczej," zaniedbania rodzinno-środowiskowe pogłębiające upośledzenie.Z uwagi na różne deficyty występujące u dziecka upośledzonego umysłowo, obok wczesnego usprawnianiapsychoruchowego i logopedycznego, konieczne jest zorganizowanie odpowiedniej opieki przedszkolnej i szkolnej.Wieloletnie doświadczenia nauczycieli szkolnictwa specjalnego potwierdzają istnienie dużych praktycznychmożliwości rozwojowych, zwłaszcza u dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
