[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. tomnym, że żadna potęga ludzka nie zdoła oprzeć sięorężowi rzymskiemu. Powiedziawszy te słowa uniósłsię do nieba�.Jest rzeczą nie do pojęcia, jak łatwouwierzono w te jego słowa i jak ukoiła się wśród ludui wojska tęsknota za Romulusem przez wzbudzeniewiary w jego nieśmiertelność. II.NUMA POMPILIUSZ(I 18 21)[18] Sławna była w tym czasie sprawiedliwość i bo-gobojność Numy Pompiliusza.W sabińskim mieście1Kures mieszkał ów mąż najbardziej biegły jak naową epokę we wszelkim prawie boskim i ludzkim.Jako mistrza tych jego umiejętności w braku kogo in-2nego błędnie podają Pitagorasa z Samos , który, jakwiadomo, za panowania Serwiusza Tulliusza w Rzy-mie a więc przeszło sto lat pózniej na naj-dalszych krańcach Italii, w okolicach Metapontu,3Heraklei i Krotony zrzeszał wokół swej osoby młodzieżgarnącą się do nauki.Chociażby nawet żył w tej samejepoce, to jakże jego sława mogłaby była dojść z tamtychokolic aż do kraju Sabinów? Albo za pośrednictwemjakiego języka zdołałaby ona wzniecić w kimś chęć donauki? Lub wreszcie pod jaką osłoną zdołałby samprzedostać się przez tyle szczepów, różniących się języ-1Kures (Cures) stolica Sabinów.2Pitagoras z Samos grecki matematyk i filozof; żył okołor.580 500 przed n.e., z nieznanych przyczyn przeniósł się doKrotony w południowej Italii, gdzie zorganizował coś jakby brac-two filozoficzno-religijne.Liwiusz zaznacza, że wersja, jakobyNuma Pompiliusz był uczniem Pitagorasa, nie da się utrzymać,chociażby ze względów chronologicznych, gdyż Pitagoras był współ-czesny Serwiuszowi Tulliuszowi, przedostatniemu królowi rzym-skiemu, nie zaś Numie.3Metapont i Heraklea miasta greckie w Lukanii (Italiapołudniowa) nad Zatoką Tarencką; Krotona takaż sama osadana wschodnim wybrzeżu Brucjum. kiem i obyczajami? Sądzę więc raczej, że jego umysło-wość ukształtowała się na podstawie własnych wrodzo-nych zdolności i że wykształcił się on nie tyle w obcychumiejętnościach, co w surowym i poważnym wycho-waniu dawnych Sabinów, którzy w dawnych czasachw swoim zupełnym braku zepsucia nie mieli równegosobie narodu.Chociaż jasne było, że w razie powołania króla spo-śród Sabinów przechyli się szala wpływów w stronętamtego narodu, to jednak senatorowie, usłyszawszynazwisko Numy, uchwalają jednomyślnie jemu powie-rzyć władzę królewska; nikt bowiem nie odważył sięprzeciwstawić jego osobie ani siebie, ani nikogo z wła-snego stronnictwa, ani w ogóle nikogo spośród senato-rów czy zwykłych obywateli.Przywołano więc Numę,a on kazał zapytać bogów o zdanie co do swej osoby,podobnie jak Romulus osiągnął tron królewski zakła-dając miasto po zapytaniu o wolę bogów.Następnie4augur , który pózniej dla zaszczytu piastował ten urządkapłański jako funkcję państwową i dożywotnią, za-prowadził go na górę; Numa usiadł tam na kamieniu,zwrócony w stronę południową.Koło niego siadł augurz głową zakryta, a w prawej ręce trzymał zakrzywionąlaskę bez sęka, zwaną lituus.Następnie objął wzrokiemmiasto i przyległe okolice, pomodlił się do bogów,oznaczył na niebie pola od wschodu do zachodu,oświadczył, że obszary południowe są pomyślne, pół-nocne zaś niepomyślne, a znak obrany naprzeciwko,4augur kapłan, do którego kompetencji należało badaniewoli bogów za pomocą różnych znaków; zewnętrzną oznaką angurabyła szata bramowana purpurą i laska, zwana lituus.W czasachrzeczypospolitej kolegium augurów składało się z 15 członków.Najczęściej badano wolę bogów z lotu ptaków i ze zjawisk naniebie.Odbywało się to mniej więcej w sposób opisany w tymrozdziale Liwiusza. jak daleko wzrok sięgał, oznaczył w myśli jako granicę.Przerzucił z kolei laskę do lewej ręki, a prawa położyłna głowie Numy i tak się modlił: �Ojcze Jowiszu, jeżelijest wola Przeznaczeń, by ten Numa Pompiliusz, któ-rego głowy dotykam, był królem w Rzymie, racz namobjawić niechybne znaki w obrębie zakreślonych przezemnie granic�.Następnie wymienił wyraznie zjawiska,5których okazanie chciał widzieć.Po ich zesłaniuNuma, uznany królem, zeszedł ze świętego miejscaauspicjów 6.[19] Objął w ten sposób tron królewski i postanowiłnowe miasto, założone siłą oręża, przekształcić na nowąpostać ustawami, prawami i obyczajnością
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
