[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Poszczególneorgany, układy, zmysły są idealnie ze sobą powiązane i nie zale\ą od tego, co o nich myślimy.Sąsame w sobie.Tę ich naturalność mo\na by określić jako medytację przedmiotu, podczas gdy naszemyśli i prze\ycia towarzyszące przedmiotowi - jako medytację o przedmiocie.To jest m.in.cechąmedytacji estetycznej.Istota medytacji podczas ceremoniału picia herbaty wyra\a się z jednej strony w absolutnejakceptacji wszystkiego, co ma miejsce.Z drugiej zaś strony jest czynnym odrzuceniem wszystkiego,co by burzyło naturalną harmonię, jaką przez tę medytację usiłuje się osiągnąć.Inaczej mówiąc, stojąobok siebie dwie postawy.Pierwsza, to postawa zmierzająca do absolutnej bierności, w której znika podział na podmiot iprzedmiot, na medytującego i przedmiot medytacji.Druga, to postawa paradoksalnie aktywizującaową bierność poprzez czynne zacieranie wszelkich śladów myślenia o lub prze\ywania czegoś a\ douzyskania stanu absolutnego zawieszenia w stosunku do postrzegania i do prze\yć, jakie składają sięna treść ceremoniału.Ceremoniał picia herbaty nie posiada \adnych ukrytych w nim treści i podtekstów.Tym wszystkim,co w nim jest, są pewne reguły postępowania, ich przestrzeganie i gra czynności.Zbędna staje sięjakakolwiek analiza czy refleksja, a jedyne co pozostaje, to czynić ceremoniał.W tym kontekście stajesię jasne, \e przedmioty, ludzie i wszystkie czynności są tak ustanowione, by współgrać ze sobą i niezwracać niczyjej uwagi.Sztuka picia herbaty (Cha-no-yu lub Cha-do) nie jest zwykłym piciem herbaty.Zawiera się w niejwszystko, co się z tym wią\e, a więc odpowiednie naczynia, miejsce przeznaczone do picia, nastrój, aco najwa\niejsze, kontemplacyjny stan umysłu (a właściwie trójcy: umysł-serce-dusza), jaki dziękipiciu herbaty się osiąga.Sztuka ta, podobnie jak wszystkie inne sztuki buddyzmu Zeń, wymaga ściśleokreślonych umiejętności i niezwykłej samodyscypliny, a integralnym elementem wszystkich tychsztuk jest medytacja.W buddyzmie herbata symbolizuje smak oświecenia, uspokaja i rozjaśnia umysł.Uczestnicyceremoniału poddają się nastrojowi, który staje się ich medytacją.Cha-no-yu ukazuje sensniekończącej się terazniejszości.Sztuka herbaty, podobnie jak inne w Zeń, jest jakby sztuką bezsztuki.Jest w pewien sposób medytacją.Ideałem sztuki herbaty jest osiągnięcie specyficznego stanu ducha.Polega on na zaistnieniupewnej relacji między gościem i gospodarzem, sprowadzającej się do zatracenia ró\nicy między nimi.Innymi słowy, jest to pełna harmonia i związek tych osób przekraczający wszelkie kategorie słowneczy konceptualne.Ceremoniał picia herbaty uznawany jest za syntezę natury, medytacji i pustki.Odbywa się on przewa\nie w specjalnie zbudowanym do tego celu pawilonie.Du\e znaczenie maumiejscowienie pawilonu.Jego otoczenie powinno uwzględniać motywy wody, ziemi, drzewsosnowych oraz nieco pustych przestrzeni.Z braku uzyskania takich mo\liwości w miejscachnaturalnych, przy budowie pawilonu herbaty aran\uje się je sztucznie, opierając się m.in.o sztukęogrodów.Pawilon herbaty wyposa\ony jest niemal ascetycznie.Jest on wolny od zbędnych ozdób, zwyjątkiem tego, co słu\y nastrojowi chwili (pora roku, rytm natury i wewnętrzny rytm \ycia).Celowopozostawiono w nim pewne elementy niedokończone po to, by dać uczestnikom ceremoniałumo\liwość uruchomienia gry wyobrazni, która je komponuje w całość, pamiętając jednak\e o ichnietrwałości, o wiecznej zmianie wszechrzeczy.Skrajna oszczędność w dekoracji wnętrza, którązmienia się w zale\ności od pory roku, symbolizować ma buddyjską Pustkę i nietrwałość.Taki rodzajdekoracji wraz z doborem odpowiednich naczyń (prostych, nie luksusowych), sprzyjać mająkoncentracji i uspokojeniu umysłu.Pawilon do ceremoniału herbaty łączy w sobie ró\ne sztuki, które harmonizując ze sobą tworząniepowtarzalną całość.Wszystko to po to, aby w czynność picia herbaty całkowicie zaanga\owaćwszystkie zmysły osób biorących udział w ceremonii.I tak herbata anga\uje smak, kadzidła -powonienie, gotująca się woda w imbryku - słuch, kwiaty i zwoje z kaligrafią - wzrok, naczynia - dotyk.Dobór wszystkich współgrających ze sobą idealnie elementów ceremoniału określa się jako kontrolowany przypadek", czyli postrzeganie piękna w rzeczach, które nie do końca są naszymwłasnym wytworem, które niejako istnieją wokół nas ju\ gotowe, czekając na to, byśmy je właściwiezauwa\yli i podnieśli do rangi symbolu.Wszystko to powinno zwracać uwagę na świat będący pozaczasem i przestrzenią.Właściwym jednak przedmiotem praktyki herbaty nie jest to, na czym spoczywa wzrok i dziesiątkireguł ceremoniału.Jest nim duch, który zdą\a do oświecenia.Głównym zadaniem sztuki herbaty jestdoprowadzenie człowieka do takiego stanu, w którym działanie odbywa się w sposób nieska\onyprzez myślenie, a jednocześnie zachodzi prawdziwa spontaniczność tego działania.Chodzi więc o to,aby działać, nie zaś o to, by osiągnąć cel, ani te\ o środek umo\liwiający jego osiągnięcie.Osiąga sięwówczas prawdziwą radość, która ma miejsce tylko wtedy, gdy coś pojawia się samo, nieoczekiwanie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]