[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. �is kiam la du disputantoj senpacienci�as, kaj devas ek-batali & estas abomeninde! 134 FOR LA BATALILOJN!eLIBRO Tamen tio estas la sola rimedo.Kiel alie povus esti mal-konfuzita disputo inter popoloj? Kiel do malkonfuzi�as procesoj inter unuopaj civilizitajhomoj? Per tribunalo.Sed popoloj submeti�os al neniu tia. Ne pli ol la sova�uloj, diris d-ro Bresser, min helpante. Ergo, koncerne reciprokajn rilatojn, la popoloj estas an-kora� necivilizitaj, kaj pasos ankora� multe da tempo, �iskiam ili sukcesos starigi arbitracian tribunalon. Tio neniam fari�os, diris mia patro. Estas aferoj, kiujnur per milito povas esti malkonfuzitaj, sed ne per proceso.E� se oni povus starigi tian arbitracian tribunalon la fortajregistaroj, same nevolonte submeti�us al �i, kiel du nobeloj,el kiuj unu estas ofendita de la alia, submetus sian malkon-senton al tribunalo.Tiuj �i simple, sendinte siajn atestantojnunu al alia, honeste interbatalus. La duelo anka� estas barbara, malbonmora kutimo Vi �in ne �an�os, doktoro. Mi �in almena� ne aprobas, ekscelenco. Kion vi do diras, Friedrich? demandis nun mia patro labofilon. �u vi anka� opinias, ke iu, post ricevita vangofrapo,devas plendi al ju�isto por 5 fl.da mona kompenso? Mi tion ne farus. Vi instigus la ofendinton al duelo? Kompreneble. Ha, ha, doktoro ha, ha, Marta, triumfe kriis mia patro, �u vi a�das? E� Tilling, kvankam ne �atante militon, kon-fesas ke li aprobas la duelon. Aprobi? Ne, tion mi ne pretendis.Mi nur diris, ke even-tuale mi preferus dueli kiel mi faris jam kelkfoje; same135 FOR LA BATALILOJN!eLIBROkompreneble, kiel mi jam kelkfoje militiris kaj, en la proksimaokazo, denove militiros.Mi submeti�as al la dekretoj de lahonoro.Sed tion farante mi ne intencas kredigi, ke tiuj dekre-toj, kiaj ili ekzistas inter ni, estas konformaj al mia moralaidealo.Iom post iom, kiam tiu idealo ekregos, la prihonoraopinio anka� alii�os: unue insulto suferita, sed ne meritita, nerefalos kiel malhonoro sur la suferinton, sed sur la mal-�entilan insultinton; due la kutimo de memven�ado en afe-roj de honoro estos forigita, same kiel la memvalidigo de pro-pra rajto en aliaj aferoj efektive jam �esis en civilizitaj sociajrondoj.�is tiam Ni longan tempon atendos, interrompis mia patro, tiellonge kiel ekzistos nobeloj Anka� tio ne bezonas �iam da�ri, opiniis la doktoro. Ho, ho! vi intencas forigi e� la nobelaron, vi radikalulo? kriis mia patro. La fe�dalan certe.La estonteco ne bezonos nobelojn. Des pli da nobluloj, plifortigis Friedrich. Kaj tiu nova speco konsentos pri vangofrapoj? �i ilin ne donos. Kaj sin ne defendos, se la najbara �tato �in milite atakos? Ne ekzistos atakantaj najbaraj �tatoj tiel malmulte kielnuntempe niajn bienojn malamikaj najbaraj kasteloj �irka�as.Kaj same kiel la nuna kastelmastro ne plu bezonas bandon daarmitaj servutuloj Sekve la estonta �tato povos ekzisti sen armeo? Kio dofari�os el vi le�tenant-kolonelo? Kio fari�is el la armitaj servutuloj? La malnova disputo, tiamaniere rekomencita, da�ris dumkelka tempo.Mi ravite a�skultis mian edzon; estis por mi136 FOR LA BATALILOJN!eLIBROnedirebla �ojo, vidi kiel firme kaj konvinkige li defendis lainteresojn de supera civilizo, kaj enpense mi donis al li la ti-tolon de li anta�e cititan: noblulo. 137 FOR LA BATALILOJN!eLIBROTria Libro1864i restis ankora� du semajnojn en Vieno.Sed ne estis porNmi gaja libertempo.Tiu fatala venanta milito, kiunnun pritraktis �iuj gazetoj kaj interparoladoj, forprenis de mi�iun vivo�ojon.Kiam ajn mi pensis pri iu el la eroj, el kiujkonsistis mia feli�o precipe pri la posedo de la �iutage pliamata edzo mi anka� devis pensi pri la malcerteco, pri ladan�ero, kiuj en la estonta milito minacos mian feli�on.Mi nekapablis tutkore �ui.Akcidentoj kiel malsano kaj morto, faj-roj kaj inundoj, ja ofte okazas; sed oni kutimas ne plu pensipri ili, kaj malgra� tiuj dan�eroj, oni vivas kun sufi�e da tran-kvilo
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
