[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wszystkie tekosztownoÅ›ci sÄ… obecnie w Muzeum Kairskim.Piramida Amenemhata III w DahszurPiramida którÄ… Amenemhat III wzniósÅ‚ dla siebie wDahszur, leży pomiÄ™dzy AamanÄ… PiramidÄ… Snofru adzisiejszÄ… wsiÄ… Minszat Dahszur.Znajduje siÄ™ ona w pobliżupól uprawnych i jest najdalej na poÅ‚udnie wysuniÄ™tÄ…piramidÄ… z grupy Dahszur.Nie znaleziono dotychczas dolnej Å›wiÄ…tyni, ale o istnieniujej Å›wiadczy dÅ‚uga, szeroka rampa.ByÅ‚a ona pierwotniewybrukowana pÅ‚ytami wapienia, a wzdÅ‚uż niej biegÅ‚y muryz cegÅ‚y muÅ‚owej.DÅ‚ugość jej wynosiÅ‚a okoÅ‚o 600 metrów,szerokość zaÅ›, wraz z murami, 18,5 metra.Przy górnymkoÅ„cu rampy, tuż na wschód od piramidy, znajduje siÄ™ grupabudynków z cegÅ‚y muÅ‚owej.NiewÄ…tpliwie byÅ‚y to biurazarzÄ…dców piramidy oraz domy kapÅ‚anów.Tutaj równieżleżą resztki Å›wiÄ…tyni grobowej, z której dziÅ› już niewielepozostaÅ‚o (ryc.114).Sama piramida stanowi charakterystycznÄ… dla krajobrazuDahszur, wyniosÅ‚ość.Wysoka i ciemna, stojÄ…c na skrajupÅ‚askowyżu, wydaje siÄ™ wyższa niż jest w rzeczywistoÅ›ci, aznajduje siÄ™ dostatecznie daleko od Aamanej Piramidy, abynie być przez niÄ… pomniejszona.Obecnie oglÄ…dać możnatylko jej rdzeÅ„, zbudowany z cegÅ‚y muÅ‚owej.Pierwotniepiramida miaÅ‚a podstawÄ™ kwadratowÄ… o boku dÅ‚ugoÅ›ci okoÅ‚o100 me-289114.Plan piramidy Amenemhata III w Dahszur (wg DeMorgana)trów, ale wysokość jej jest nieznana.Wokół jej podstawyleżą odÅ‚amki bloków biaÅ‚ego wapienia, stanowiÄ…cegoniegdyÅ› jej licówkÄ™.Perring znalazÅ‚ jeden z tych blokównietkniÄ™ty umieszczony pod kÄ…tem 57°20'.Piramidy tejnie tylko używano jako kamienioÅ‚omu, ale miejscowiwieÅ›niacy brali z niej nawet cegÅ‚y muÅ‚owe na budowÄ™swych domów.Na szczęście przeoczyli piÄ™kny piramidion zciemnoszarego granitu, który pierwotnie wieÅ„czyÅ‚wierzchoÅ‚ek tej imponujÄ…cej budowli.Na zabytku tym,obecnie znajdujÄ…cym siÄ™ w Muzeum Kairskim, widniejeimiÄ™ Amenemhata III.Jego odkrycie przyczyniÅ‚o siÄ™ doustalenia ponad wszelkÄ… wÄ…tpliwość wÅ‚aÅ›ciciela piramidy.WejÅ›cie do piramidy znajduje siÄ™ od strony wschodniej, wpobliżu poÅ‚udniowo-wschodniego jej narożnika.UkÅ‚adkomór i korytarzy przypomina wnÄ™trze piramidy w Hawara.Wszystkie pomieszczenia wyÅ‚ożono wapieniem.OstateczniewiodÄ… one do komory grobowej, umieszczonej nieco nawschód od Å›rodka budowli.W komorze tej znajduje siÄ™wspaniaÅ‚y sarkofag z czerwonego granitu.PiramidÄ™, Å›wiÄ…tyniÄ™ i pozostaÅ‚e budynki otacza kwadratmuru kultowego o boku dÅ‚ugoÅ›ci 184 metry.Bez wÄ…tpienia król zostaÅ‚ pochowany w swej piramidziew Hawara, a omawiana piramida, leżąca na nekropolifaraonów Starego PaÅ„stwa, byÅ‚a cenotafem.Jako powód, dlaktórego król wybraÅ‚ miejsce tak odlegÅ‚e od Abydos, gdziezazwyczaj wznoszono cenotafy, proponujÄ™ nastÄ™pujÄ…cÄ…hipotezÄ™: z zabytków odkrytych w sÄ…siedztwie, a zwÅ‚aszczaz tych, które znaleziono podczas wykopalisk prowadzonychprzeze mnie w roku 1952, wiemy, że Snofru zostaÅ‚deifikowany W czasach XII dynastii.Amenemhat III mógÅ‚uważać Dahszur, miejsce na którym pogrzebano Snofru, zateren Å›wiÄ™ty, a przez to za namiastkÄ™ Abydos.TÄ™ mojÄ…291teoriÄ™ przedstawiam z pewnymi zastrzeżeniami.Istnieniedwóch grobów tego samego króla jest bowiem jednym zzagadnieÅ„, których archeologia nie rozwiÄ…zaÅ‚a jeszcze wsposób ostateczny.Niejasne sÄ… przyczyny upadku XII dynastii.KrajprzeżywaÅ‚ okres pokoju i dobrobytu pod silnymi rzÄ…damiAmenemhata III.Po jego Å›mierci nagle zebraÅ‚y siÄ™ chmury.Syn jego Amenemhat IV, nastÄ™pca i współ-regent wostatnich* latach jego panowania, rzÄ…dziÅ‚ krótko, a po jegoÅ›mierci przez trzy lata zasiadaÅ‚a na tronie królowa Sobek-Neferu.Niemniej, wÅ‚adcy XIII dynastii podtrzymywalitradycjÄ™ wznoszenia piramid Grobowce ich staÅ‚y w pobliżuSakkara, ponieważ stolica ich nadal znajdowaÅ‚a siÄ™ napółnocy.Najlepiej znanÄ… z tych piramid jest piramida królaChendżera.Piramida ChendżeraPółtora kilometra na poÅ‚udnie od Mastaby Fara'un wSakkara PoÅ‚udniowej stoi grupa trzech piramid, z którychzidentyfikowano tylko jednÄ…, najbardziej wysuniÄ™tÄ… napółnoc.ZbudowaÅ‚ jÄ… Chendżer z XIII dynastii (ryc.115).Nie wiemy nic o jej dolnej Å›wiÄ…tyni, nie znaleziono teżrampy.Znamy tylko Å›wiÄ…tyniÄ™ grobowÄ… po stroniewschodniej i maÅ‚Ä… kapliczkÄ™ ofiarnÄ… na północy.W tejostatniej archeologowie odkryli fragmenty, dziÅ› już zÅ‚ożonerazem, piÄ™knego piramidionu z gÅ‚adko polerowanegoczarnego granitu.Ze wszystkich stron pokryty jest onozdobami i inskrypcjami.InteresujÄ…ca scena na wschodnimboku przedstawia dwie Å‚odzie sÅ‚oneczne, dziennÄ… i nocnÄ….Na każdej z nich umieszczono odpowiedniÄ… postać bogasÅ‚oÅ„ca.Znaleziono również części Å›lepych wrót i posążeksamego króla.Przy północno-292115.Plan piramidy Chendżera w Sakkara PoÅ‚udniowej(wg Jequiera)-wschodnim narożniku leżaÅ‚ depozyt fundacyjny, zÅ‚ożony zczterech zwykÅ‚ych waz glinianych.PiramidÄ™ Chendżera otaczajÄ… dwa mury kultowe.ZewnÄ™trzny, zbudowany z cegÅ‚y muÅ‚owej, tworzy kwadrat oboku dÅ‚ugoÅ›ci 125 metrów, wewnÄ™trzny, z piÄ™knego biaÅ‚egowapienia, jest kwadratem o boku dÅ‚ugoÅ›ci 75 metrów.Sama piramida, odkopana przez Jéquiera w roku 19291,w ogólnych zaÅ‚ożeniach tak samo zbudowana1G.Jéquier Deux pyramides du moyen empire, Kair 1933.jak inne piramidy Zredniego PaÅ„stwa, pod wzglÄ™demnadbudowy, skÅ‚adajÄ…cej siÄ™ z rdzenia z cegÅ‚y muÅ‚owej orazlicówki z piÄ™knego, biaÅ‚ego wapienia.Jest ona prawiecaÅ‚kowicie zburzona.Wydaje siÄ™, że pierwotna jej wysokośćwynosiÅ‚a okoÅ‚o 37,35 metra, nachylenie Å›cian 55°, a dÅ‚ugośćboku kwadratowej podstawy okoÅ‚o 55 metrów
[ Pobierz całość w formacie PDF ]