[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wśród naczelnych twórców polskich wymieniamy M.Reja, J.Kochanowskiego i S.Szymonowica, A.Frycza-Modrzewskiego, księdza P.Skargę.Renesans był dobą tworzenia się państw niezależnych odpapiestwa, stąd wartością stały się języki narodowe, także polski.Dlatego właściwy początek literatury polskiej przypada na renesans.Barok od końca wieku XVI - wiek XVII - po 30-te lata XVIII.Znów epoka metafizyczna, pełna grozy, podejmująca temat śmierci, przemijania, cierpienia, lecz także poezji dworskiej i dążeń do pomysłowości oraz kunsztu formy (marinizm).W Polsce - epoka wojen.Dwa główne nurty w literaturze - dworski (J.A.Morsztyn) i sarmacki (J.Ch.Pasek, W.Potocki).Oświecenie - 30-te lata XVII w.- cały XVIII - 1822 (Ballady i romanse).Epoka filozofów i rozumu.Encyklopedyści (Wolter, Diderot, Rousseau) we Francji.W Polsce - próby reform.Doba Sejmu Wielkiego i Konstytucji 3 Maja, czyli czasy stanisławowskie (od króla Stanisława Augusta).Lecz, niestety, jest to również czas rozbiorów kraju.Na niwie literackiej zabłysnął talent I.Krasickiego, Juliana Ursyna Niemcewicza, A.Naruszewicza.W gatunkach i formie pisarze powrócili do klasycznych kanonów.Romantyzm od 1822 (Ballady i romanse Mickiewicza) do 1863 (powstanie styczniowe).Próby walk o niepodległość, spiski, dwa powstania, Wielka Emigracja -to skrót historii.Literatura trzech wieszczów: A.Mickiewicz, J.Słowacki, Z.Krasiński, później C.K.Norwid.Epoka odrzuca kanony klasyczne, powraca do metafizyki i duchowości średniowiecza i baroku.Ważnym gatunkiem jest dramat romantyczny.Pozytywizm - 1863 - 1890 (debiuty poetów modernistycznych).Po upadkach powstań młodzi synowie romantyków przywołali inne ideały: pracę, scjentyzm, organicyzm.Literaturę opanowała proza: powieść i nowela Orzeszkowej, Prusa, Sienkiewicza.Poeci tych czasów to M.Konopnicka i A.Asnyk.Quo vadis Sienkiewicza zostało nagrodzone literacką Nagrodą Nobla.Młoda Polska 1890 - 1918 - koniec I wojny światowej.Przez pewien czas istniała równoległość epok.Lecz odmienność nowej doby wskazują już inne nazwy: neoromantyzm (nawiązanie do idei romantycznej), symbolizm, modernizm, dekadentyzm.Indywidualnością epoki był z pewnością S.Wyspiański (Wesele).W.Reymont otrzymał Nagrodę Nobla za Chłopów.Poeci epoki to K.Przerwa-Tetmajer, J.Kasprowicz, T.Miciński, L.Staff.Dwudziestolecie międzywojenne - okres miedzy I a II wojną światową 1918 - 1939.Epoka krótka, lecz treściwa - opanowana przez grupy poetyckie: Skamander, futuryści, awangarda krakowska i lubelska.Indywidualnością twórczą był Stanisław Ignacy Witkiewicz.W dziedzinie prozy zapisali się: Maria Dąbrowska, W.Gombrowicz, Bruno Schulz, Zofia Nałkowska.Wśród poetów można wyróżnić J.Tuwima, J.Iwaszkiewicza, L.Staffa, A.Słonimskiego, B.Leśmiana, W.Broniewskiego.Literatura współczesna - od r.1939 - 1945 (przedział n wojny światowej) i od 1945 po dziś dzień.Epoka niejednolita, przeżywająca różne przemiany literackie: okres wojenny, socrealizm, przełom 1956, dekadę lat 70-tych, stan wojenny, Okrągły Stół i czasy dzisiejsze.Bogata jest poezja współczesna: T.Różewicz, S.Grochowiak, Z.Herbert, Cz.Miłosz, J.Twardowski, S.Barańczak itd; turpiści, lingwiści, neoklasycy.W dramacie nowatorskim wymienić należy S.Mrożka i T.Różewicza.Cz.Miłosz otrzymał w r.1980 literacką Nagrodę Nobla.Zakres prozy jest bardzo rozbudowany, rejestr prozaików stanowią: J.Andrzejewski, T.Breza, Kazimierz Brandys, Marian Brandys, T.Konwicki, Cz.Miłosz, Stanisław Lem, E.Redliński, W.Myśliwski i wielu, wielu innych.Początek epoki zdominowała wojna, późniejsze wydarzenia polityczne także miały wpływ na literaturę."Datę końcową" i ocenę - przyniesie oczywiście przyszłość.128.Porównanie powieści realistycznej i awangardowej („Ojciec Goriot” H.Balzaka i „Ferdydurke” W.Gombrowicza).129.Przedstaw swoją opinie na temat: Czy Internet jest potrzebny współczesnemu człowiekowi?130.Wyjaśnij jak rozumiesz pojęcie „kultura obrazkowa” i omów zagrożenia, jakie za sobą niesie.XII Nauka o języku:131.Słowniki, ich rodzaje, użyteczność.Słownik: to rodzaj publikacji zawierającej zbiór wyrazów danego język lub pewnej ich kategorii głównie w układzie alfabetycznym wraz z objaśnieniami.Rodzaje: np.słownik frazeologiczny, gwarowy, języka polskiego, wyrazów blisko znacznych, poprawnej polszczyzny, ortograficzny, wyrazów obcych, techniczny.Użyteczność: np.Słownik ortograficzny - publikacja zawierająca zbiór wyrazów danego szyku z poprawnym zapisem ortograficznych poszczególnych znaków językowych ułożonych alfabetycznie.Istnieje kilka słowników ortograficznych np.: S.Jodłowski, W.Taszycki „Słownik ortograficzny z zasadami pisowni” „Zasady pisowni polskiej i interpunkcji słownikiem ortograficznym” Zakład Narodowy im.Ossolińskich.„Słownik ortograficzny języka polskiego„ Szymczak.132.Zasady użycia wielkich liter.Wielką literą piszemy:lNazwiska, imiona własne ludzi zwierząt np.Jan Kowalski, AzorllPrzydomki, pseudonimy np.Janko Muzykant, Sokole okollNazwy kontynentów państw, regionów, dzielnic, miast np.Ameryka, Azja, Małopolska, StarówkallNazwy mieszkańców kontynentów, państw, regionów np.Polak, Ślązak, EuropejczykllNawy ulic, placów, parków, budowli np.Marszałkowska, Stary Rynek, Łazienki,llNazwy mórz, oceanów, rzek, jezior, gór np
[ Pobierz całość w formacie PDF ]