[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.D a ta 15 marca 1923 jest ostatniem i tryumfalnem dla Polski ogniwemjej długoletniej walki i zmagań o swoją mocarstwową przyszłość.Mając mocnefundamenty pod gmach państwowy, z tem większą otuchą i wiarą przystąpićmożemy do twórczej pracy, która stać się powinna naszem hasłem i programem ju tra.W rok pózniej załatwiono ostatecznie sprawę Jaworzyny.Uchwałą z dnia 12 marca 1924 Rada Ligi Narodów ustaliławytknięcie granicy polsko-czesko-słowackiej w okręgu Jaworzynyi uznała potrzebę sporządzenia protokułu, którego zadaniem miałobyć uregulowanie interesów gmin i ludności, sąsiadujących z tączęścią granicy.Konferencja Ambasadorów, po zatwierdzeniu protokułu sporządzonego przez polskiego i czesko-słowackiego Komisarza przyMiędzynarodowej Komisji Delimitaeyjnej Polsko-Czechosłowackiejpowzięła dnia 5 września 1924 następującą uchwałę: *)1) Granica pomiędzy Polską i Czechosłowacją w okręgu Jaworzyny wytknięta będzie przez komisję delimitacyjną polsko-czeskosłowacką, stosownie doopinji udzielonej przez Radę Ligi Narodów w uchwale jej z dnia 12 marca 1924 r.2) Konferencja przyjmuje do wiadomości protokół oraz jego załącznikimające stanowić część dokumentów delimitacyjnych ustalających granicę w tymokręgu.3) Klauzule powyższego protokułu, dotyczące okręgu Jaworzyny będąobowiązujące dla zainteresowanych od chwili, gdy ta delimitacja zostanie dokonaną i niezależnie od wejścia w życie samego protokółu.**)4) Niniejsza uchwała zostanie podaną do wiadomości Rady Ligi Narodów,zainteresowanych Rządów, oraz komisji delimitaeyjnej.W obec tych niewzruszonych podstaw, na jakich opierają sięsłupy graniczne Polski oraz wobec zdecydowanej woli narodubronienia ich do ostatniej kropli krwi, uporczywe pieniactwo*) Dz.U.R.P.Nr.133, poz 952 art.1425.**) Protokuł wszedł w życie z dniem 1 stycznia 1926 r.63litewskie, niemieckie i do niedawna jeszcze gdańskie musi przed-stawiać się jako zupełnie beznadziejne! Sens słów marszałka Polski,Józefa Piłsudskiego, wypowiedzianych dnia 12 sierpnia 1928 r.na zjezdzie legjonistów w Wilnie, można rozszerzyć na wszystkienasze ziemie: tkwią one głęboko w sercu każdego Polaka i możnabynam je wydrzeć chyba razem z niem.Polska ufa jednak, żewrogie zakusy przeciwko niej nie znajdą odpowiedniej siły realizacyjnej, że dzieło pokoju się utrwali i w tej myśli bierze ona w niemwybitny udział.Zwiadczy o tem choćby polski wniosek antywojenny w Lidze Narodów, wyprzedzający sławny pakt Kelloga^a uchwalony w dniu 24 września 1927 r., jako uroczysta deklaracjasmego Zgromadzenia Ligi Narodów.Brzmi ona jak następuje: *)Zgromadzenie uznaje solidarność, która łączy zbiorowość międzynarodową?ożywione silną wolą zapewnienia utrzymania pokoju powszechnego;stwierdzając, że wojna agresyjna nie powinna nigdy służyć za sposóbregulowania sporów pomiędzy państwami i że tem samem stanowi zbrodnięmiędzynarodową;uważając, że uroczyste wyrzeczenie się wszelkiej wojny agresyjnej z natury rzeczy wytworzyłoby atmosferę powszechnego zaufania, sprzyjającegopostępom prac, podjętych w widoku rozbrojenia;oświadcza, co następuje:1.Wszelka wojna agresyjna jest i pozostaje zakazana.2.Wszystkie środki pokojowe powinny być użyte dla regulowania sporów, jakiejkolwiek byłyby natury, mogących powstać pomiędzy państwami,'Zgromadzenie deklaruje, że dla wszystkich państw członków LigiNarodów, istnieje zobowiązanie stosowania się do tych dwóch zasad.Stanowisko swoje na terenie międzynarodowym umacniaPolska od chwili utrwalenia swego niepodległego bytu drogąsojuszów i traktatów z poszczególnemi państwami.Na czoło zarówno co do wagi, jak i chronologicznie wysuwa się oczywiścieprzymierze z naszą najwierniejszą sojuszniczką, Francją.Przysposobności oficjalnej wizyty Naczelnika Państwa w Paryżu w lutym1921 r., odwzajemnionej potem rewizytą marsz.Focha w Polsce,została zawarta następującą Umowa Francusko-Polska":**)Rząd polski i Rząd francuski, troszcząc się w równej mierze o utrzymanie stanu pokoju w Europie, bezpieczeństwa i obrony ich terytorjum oraz ichinteresów wzajemnych politycznych i gospodarczych, przez zachowanie traktatów,*) Dz.Pozn.1927, Nr.221.**) Dz.U.R.P.Nr.63, poz.563 ex 1922.64które zostały wspólnie podpisane, lub które będą pózniej wzajemnie uznane,zgodziły się na następujące postanowienia:1.W celu uzgodnienia swych wysiłków pokojowych, oba Rządy zobowiązują się działać w porozumieniu we wszelkich sprawach polityki zagranicznej,dotyczących obu Państw i mających związek z uporządkowaniem stosunkówmiędzynarodowych w duchu Traktatów i zgodnie z paktem Ligi Narodów.2.Ponieważ odrodzenie gospodarcze jest warunkiem zasadniczym przywrócenia porządku międzynarodowego i pokoju w Europie, oba Rządy porozumieją się w tym względzie celem podjęcia akcji solidarnej i wspierania się wzajemnie.Poczynią one starania, aby rozwinąć ich stosunki gospodarcze i w tymcelu zawrą umowy specjalne i konwencję handlową.3.Gdyby jednak, wbrew przewidywaniom i szczerym zamiarom pokojowym obu umawiających się Państw, oba lub jedno z nich zostało zaatakowanebez wyzwania ze swej strony, oba Rządy porozumieją się celem obrony ich te-rytorjów i ochrony swych słusznych interesów, w ramach zakreślonych na wstępie.4.Oba Rządy zobowiązują się zasięgnąć wzajemnie zdania przed zawarciem nowych układów, dotyczących ich polityki w Europie Zrodkowej i Wschodniej.5.Umowa niniejsza wejdzie w życie dopiero po podpisaniu umów handlowych, będących obecnie przedmiotem rokowań.Paryż, dnia 19 lutego 1921.A r.B rian d,E.S a p ieha.%7ływsze stosunki z Rumunją, nawiązane z chwilą pobyturumuńskiego ministra spraw zagranicznych, Take Jonescu, w W arszawie, w listopadzie 1920 r.doprowadziły w czasie rewizytymin.ks.Sapiehy w Bukareszcie, w marcu 1921 r.do Konwencjio przymierza odpornem między Rzplitą Polską a KrólestwemRumunji", podpisanej dnia 3 marca 1921.Konwencja ta straciłamoc obowiązującą z d.3 kwietnia 1926 r.a na jej miejsce wszedłtraktat gwarancyjny podpisany w Bukareszcie, d
[ Pobierz całość w formacie PDF ]