[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zob.fi-lioque, pochodzenie osób boskich, relacje między osobami Boskimi, Sobór Florencki, Sobór Lyoński II.Teandryczny (gr. bożo-ludzki ).Przymiotnik utworzony przez Pseudo-Dionizego Areopagitę (ok.500),żeby wyrazić czyny Boga-Człowieka, Jezusa Chrystusa.Niektórzy posługują się tym wyrazem w znacze-niu monofizyckim i monoteleckim, jakoby Chrystus miał odpowiednio albo jedną (boską) naturę, albotylko jedną (boską) wolę.Zw.Maksym Wyznawca (ok.580-662) i św.Jan z Damaszku (ok.675 - ok.749) używali tego wyrazu w znaczeniu całkiem prawowiernym.W dwóch naturach (i przez nie) oraz wdwóch wolach (i przez nie), które ani nie są od siebie oddzielone, ani ze sobą wymieszane, jedna boskaOsoba Chrystusa dokonuje czynów bożo-ludzkich.Zob.communicatio idiomatum, monofizytyzm, mono-teleci, Sobór Chalcedoński.Teizm (gr. Bóg ).Wiara w transcendentnego, osobowego Boga, który stwarza i utrzymuje w istnieniunasz świat oraz działa w nim w szczególny sposób (np.przez cuda).W przeciwieństwie do panteizmu,teizm nie kładzie aż tak wielkiego nacisku na Bożą immanencję, żeby Boga utożsamiać ze światem.Wprzeciwieństwie do deizmu natomiast teizm głosi, że Bóg jest nie tylko odległym Stwórcą, ale także dzię-ki opatrzności, objawieniu i różnorodności czynów zbawczych jest On nieustannie zainteresowany na-szym dobrem.Platonik z Cambridge, Ralph Cudworth (1617-1688) jest prawdopodobnie twórcą tegowyrazu.Immanuel Kant (1724-1804) jasno odróżniał między teizmem a deizmem.Mimo wielu różnic,chrześcijaństwo, islam i judaizm można uznać za religie teistyczne (NA 3-4).Zob.Bóg.Teocentryzm (gr. ukierunkowanie na Boga ).Sposób myślenia, który wszystko systematycznie skupiana Bogu.Często przeciwstawia się go antropocentryzmowi (gr. ukierunkowanie na człowieka ), któryludzkie istnienie, doświadczenie i wartości uważa za swój kierunek i przewodnika.Przesadnyantropocentryzm zapomina o Bogu albo Go nawet całkowicie usuwa.Równocześnie jednak wyłącznyteocentryzm jest także nie do przyjęcia, ponieważ Bóg stworzył człowieka na obraz i podobieństwo swoje(Rdz 1, 26-27), a Słowo stało się Ciałem (J 1, 14).W odniesieniu do chrześcijaństwa i innych religiipodejście teocentryczne (które często kładzie zbyt wielki nacisk na pluralizm i jednakową wartośćjakiejkolwiek wiary w Boga) często się przeciwstawia podejściu chrystocentrycznemu, które podkreśla,że Chrystus jest Objawicielem i Zbawcą wszystkich ludzi bez względu na to, czy zdają sobie z tegosprawę, czy nie (J 1, 9; 14, 6; Dz 4, 12; 2 Kor 5, 18-19).Zob.antropocentryzm, Chrystocentryzm,chrześcijanie anonimowi, pluralizm.Teodycea (gr. usprawiedliwienie Boga ) Termin wprowadzony przez filozofa Gottfrieda Wilhelma Le-ibniza (1641-1716) w odpowiedzi na zarzuty Pierre'a Bayle'a ( 1647-1706), który po raz któryś tam z ko-lei postawił pytanie: Jeżeli Bóg jest wszechdobry i wszechmocny, to skąd pochodzi zło na świecie i coono oznacza? Pytanie to jest starsze niż księga Hioba, a w najbardziej ostrej postaci pojawiło się wopuszczeniu Jezusa na krzyżu (Mk 15, 34).W jaki sposób ludzie wierzący potrafią wytłumaczyć cierpie-nie człowieka niewinnego i wierzącego? Oświęcim, Drezno, Hiroszima i inne przykłady tajemnicy nie-prawości we współczesnych czasach sprawiły, że to pytanie odżyło.Można słusznie powiedzieć, że bar-dzo często to ludzi trzeba by posadzić na ławie oskarżonych za to, że w okrutny sposób nadużyli swojejwolności.Mimo to pozostaje fakt istnienia tajemniczego i niezasłużonego cierpienia.Ponieważ czekamyna paruzję, odpowiedz tymczasową możemy dostrzec w sposobie, w jaki sam Jezus cierpiał z nami i zanas.Obecnie wyrazu teodycea używa się często w znaczeniu szerszym, stała się ona mianowicie syno-nimem teologii naturalnej.Zob.cierpienie Boga, paruzja, tajemnica zła, teologia naturalna.Teofania (gr. objawienie Boga ).Widzialne ukazanie się Boga
[ Pobierz całość w formacie PDF ]