TWARDOWSKA Kamilla Kobiety a władza cesarzowe bizantyńskie II poł. V w. po Chr

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.A.J.Wensincks, Leyden 1913, mówiący nam,że Zenon miał dwie córki: Hilarię, która opuściła cesarski pałac i została mnichem w męskim klasztorzeprzybierając imię Hilariusz, oraz drugą nie znaną z imienia.296Historia Syntomos 68.297IX.29866.299ibid., 91.300Dzieje Bizancjum, fr.5.301ibid., fr.16.Autor twierdzi, że Zenom mimo swych wad był lepszym cesarzem niż Leon I.61Zenona302.Potwierdza to Ewagriusz Scholastyk303 dodając jeszcze bezbożnośći tchórzostwo.Także wspomniany już wyżej Michał Psellos304 wymienia te same wady cojego poprzednicy, jednocześnie mówiąc, że Ariadna nienawidziła męża.Pewnego dnia,gdy był pijany, kazała go pochować w grobie gdzie po trzech dniach umarł.Z jego grobuprzez trzy dni po pogrzebie dochodził głos wołający o litość.Ponieważ on byłznienawidzony przez Ariadnę i innych ludzi, grobu nie otworzono.Trzeba jednakzaznaczyć, że taka wersja wydarzeń związanych ze śmiercią Zenona nie występujew zródłach współczesnych temu cesarzowi, a znacznie pózniejszych i jest oczywiściezmyślona.Jak widzimy ze zródeł wyłania się obraz Zenona pełnego wad, nadużywającego swojejcesarskiej władzy.Czy był to obraz rzeczywiście odzwierciedlający prawdziwe cechycharakteru tego cesarza? Biorąc pod uwagę, że te same zarzuty występują zarównow zródłach temu cesarzowi przychylnych jak i zdecydowanie wrogich wydaje się, że byłyone prawdziwe305.Jak dotąd nie zauważony przez uczonych pozostał przekaz pochodzącyz Wyroczni z Baalbek306 mówiący, że Zenon po swoim powrocie na tron w 476 r.byłkochany przez wszystkich poddanych.Według tego zródła cesarz kochał i pomagałbiednym, natomiast upokarzał potężnych i bogatych.Było to zapewne związane z jegopolityką podatkową.Trzeba przyznać, że Zenon dbał o sprawy Kościoła, prawdopodobnieto z jego rozkazu wybudowano 4 słynne kościoły w Izaurii307.Jak zauważył M.Gough308ta działalność budowlana cesarza Zenona wynikała prawdopodobnie z powszechnego w tejepoce rozgorączkowania sprawami religijnymi.3.Ariadna i Anastazjusz302Jan Moschos, Aąka duchowa, 175.Czytamy tutaj o kobiecie, której córkę Zenon zgwałcił.303HK III, 1, 3.Jak podkreśla M.Whitby, Evagrius on Patriarchs and Emperors, [w:] The Propaganda andPower.The Role of Panegyrick in Late Antiquity, ed.M.Whitby, Leiden, Boston, K�ln, s.333, przyp.32,Zenon w całym dziele Ewagriusza Scholastyka jest ukazany w niekorzystnym świetle.304Historia Syntomos 68.305Laniado, op.cit., s.168.306150.307Mango, Festschrift F.D�lger, Polychronion, 1966, ss.358-365.308,,The Emperor Zeno and some Cylician Churches , AS 22, 1972, ss.210-211.62Drugim mężem Ariadny po śmierci Zenona, która nastąpiła 9 kwietnia 491r., zostałAnastazjusz309.Wraz z władzą cesarską otrzymał rękę cesarzowej wdowy Ariadny.Po śmierci Zenona został wybrany cesarzem 11 kwietnia 491 r.Ich ślub miał miejsce 20maja 491 r., a więc 40 dni po pogrzebie Zenona310.Mamy bardzo dokładny opis przebiegu elekcji cesarskiej Anastazjusza, który czyniwłaśnie Ariadnę odpowiedzialną za ten wybór311.Tak więc ze zródła dowiadujemy się, żetuż po śmierci Zenona, w nocy, w hipodromie zebrały się tłumy: ludność Konstantynopola,wojsko głośno domagając się wyboru nowego cesarza.Oddzielnie, w portyku przedwielkim Triklinion, obradowali senatorowie, wyżsi urzędnicy, patriarcha oni toprzekonali cesarzową Ariadnę, aby poszła do hipodromu i przemówiła do tłumu.Tam teżudała się Ariadna w otoczeniu urzędników, kilku kubikulariuszy i patriarchy Eufemiusza.Kiedy Augusta, w cesarskim stroju, pokazała się ludowi rozległy się okrzyki: ,,AriadnoAugusto abyś ty zwyciężyła.Najświętszy Boże daj jej długie życie,(.)%7łyj wiele latAugusto. 312 Okrzyki te rozlegały się jeszcze wiele razy.Ariadna zasugerowała,odpowiadając na żądania tłumu (nie przemawiała sama, czynił to za nią specjalny urzędnik- libellarios, który powtarzał głośniej słowa Augusty), aby arystokraci i senatorowie,w towarzystwie patriarchy i w porozumieniu z wojskiem wybrali cesarza, który będzieczłowiekiem pobożnym, Rzymianinem, pełnego zalet, który nie byłby chciwy ani nie miałinnych wad313.Jednocześnie zasugerowała, aby z wyborem nowego cesarza zaczekać do309PLRE II, ss.78 79.310PLRE II, ss.78 79 chociaż Jones uważa, że ślub odbył się cztery miesiące po wyborze nowego cesarza(op.cit., s.230).311Konstantyn Porfirogeneta, De Ceremoniis I 92.312ibid., I 92, �� , � �� j � �� , �� (& )�� j � �� j.313Leszka, Uzurpacje w Cesarstwie Bizantyńskim w okresie od IV do połowy IX wieku, Aódz 1999, s.20,przyp.68, uważa, że cechy wymienione przez Ariadnę, którymi powinien się charakteryzować nowy władcanie były przypadkowe wynikały one z jednej strony z obrazu idealnego władcy, który funkcjonował wświadomości Bizantyńczyków, z drugiej strony zaś był reakcją na osobę Zenona, któremu zarzucano jegonieszczęśliwą politykę religijną tzn.Henotikon z 482 r., który doprowadził do zaognienia sporówreligijnych, zamiast je, tak jak to było zamiarem władcy, uspokoić.Tak więc nie należy się dziwić, uważaLeszka, że po śmierci Zenona pojawiły się żądania powołania ortodoksyjnego władcy [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony