[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W pierwszej części diagramu wpisujmy zatem znak   .II  czy istnieje nie-ojciec, który jest nie-dziadkiem? Taka osoba istnieje, na przykładmężczyzna nie mający dzieci.W środkowej części diagramu wpisujemy znak  +.III  czy istnieje nie-dziadek, który nie jest nie-ojcem, a więc: czy istnieje nie-dziadek,który jest ojcem? Taka osoba istnieje  jest to mężczyzna mający dzieci, ale nie mającywnuków.W ostatnie pole diagramu wpisujmy  +.D (A) D (B)A - nie-ojciec + +B - nie-dziadekOtrzymany rysunek wskazuje, że nazwa nie-ojciec jest podrzędna względem nazwy nie-dziadek lub, jak kto woli, nazwa nie-dziadek jest nadrzędna do nie-ojciec.1664.2.4.PRAKTYKA: DOBIERANIE INNYCH NAZW DO NAZWYPODANEJ.Inny rodzaj zadań związanych z zależnościami pomiędzy nazwami polegać może naposzukiwaniu nazwy podrzędnej, nadrzędnej, wykluczającej się i krzyżującej do podanejnazwy A (nazwy równoważnej często nie sposób podać, więc nie będziemy jej szukać wzadaniach).W przypadku takich zadań nie istnieje ścisła metoda ich rozwiązywania; zwykle nie mająteż one jednej odpowiedzi  niemal wszystko zależy tu od inwencji rozwiązującego.Przykład:Dobierzemy nazwę nadrzędną, podrzędną, wykluczającą się i krzyżującą w stosunku donazwy A  słoń.Nazwa nadrzędna do A to posiadająca szerszy zakres niż nazwa A.W przypadku słoniamoże więc być to na przykład ssak (każdy słoń jest ssakiem, ale nie na odwrót).Nazwa podrzędna do A to taka, która posiada węższy zakres.Najprostszym sposobemutworzenia nazwy podrzędnej jest zwykle dodanie do nazwy wyjściowej jakiegośprzymiotnika zawężającego jej zakres  w naszym przypadku może być to na przykładsłoń afrykański (każdy słoń afrykański jest słoniem, ale nie na odwrót).Utworzenie nazwy wykluczającej się z A nie sprawi na pewno żadnego kłopotu przykładowo może być to mysz.Nazwę wykluczającą można też zawsze utworzyć przezzaprzeczenie nazwy A  na przykład nie-słoń.Najtrudniejsze może być początkowo utworzenie nazwy krzyżującej się z podaną.Musimyznalez
ć taką nazwę B, żeby miała wspólne desygnaty z A, ale żeby również istniały A niebędące B oraz B nie będące A.W naszym przypadku musi być to takie B, że niektóresłonie tym są, ale też takie, że niektóre słonie owym B nie są, oraz niektóre B nie sąsłoniami.Nazwą spełniającą takie warunki jest na przykład zwierzę żyjące w Afryce.Sąbowiem oczywiście słonie żyjące w Afryce, ale są też słonie mieszkające gdzie indziej (np.w Indiach), a także zwierzęta żyjące w Afryce, nie będące słoniami.Mamy więc:A  słońnadrzędna do A  ssakpodrzędna do A  słoń afrykańskiwykluczająca się z A  myszkrzyżująca się z A  zwierzę żyjące w Afryce167�%WARTO ZAPAMI
TA
!Istnieje prosty nieformalny sposób pozwalający niemal automatyczniestworzyć nazwę krzyżującą się z dowolną podaną nazwą.Aby utworzyćnazwę krzyżującą się z A należy:1) Wziąć nazwę nadrzędną do A.(Na przykład zwierzę do nazwy słoń)2) Do nazwy tej dodać przymiotnik oznaczający cechę, którą niektóre (ale nie wszystkie!)desygnaty A posiadają.(Niektóre (choć nie wszystkie) słonie żyją w Afryce, więc cechę tę dodaliśmy do nazwyzwierzę)Otrzymamy zapewne nazwę krzyżującą się z A.W razie wątpliwości można to sprawdzićprzy pomocy diagramów Venna.Przykład:Dobierzemy nazwę nadrzędną, podrzędną, wykluczającą się i krzyżującą z nazwą A nieuczciwy polityk.Nazwą o szerszym zakresie do A, a więc do niej nadrzędną będzie na pewno polityk.Tworząc nazwę podrzędną do A możemy dodać do A jakąś zawężającą cechę  naprzykład amerykański nieuczciwy polityk.168Uwaga na błędy!Tworząc nazwę podrzędną do A poprzez dodanie przymiotnika zawężającegozakres, musimy dodać ten przymiotnik do całej nazwy A, a więc na przykład donieuczciwy polityk, a nie tylko do samego polityk.W przeciwnym razie dostaniemyzapewne nazwę krzyżującą się zamiast podrzędnej.Jako przykład nazwy wykluczającej się z A posłużyć może uczciwy polityk.Nazwę krzyżującą się spróbujemy utworzyć w sposób podany wyżej.Wez
miemy więcnazwę nadrzędną do A, na przykład człowiek i dodamy do niej cechę, jaką zapewneniektórzy nieuczciwi politycy posiadają, na przykład wiek powyżej 40 lat.Otrzymujemyzatem nazwę człowiek mający ponad 40 lat.Innymi nazwami krzyżującymi sięutworzonymi w ten sposób mogłyby być: polityk angielski lub człowiek noszący okulary.Mamy więc:A  nieuczciwy polityknadrzędna do A  politykpodrzędna do A  amerykański nieuczciwy politykwykluczająca się z A  uczciwy politykkrzyżująca się z A  człowiek mający ponad 40 lat4.3.DEFINICJE.4.3.1.A
YK TEORII.Definicja to wyrażenie podające informacje o znaczeniujakiegoś słowa lub zwrotu.Najczęściej spotykane są takzwane definicje równościowe (nazywane równieżnormalnymi) [ Pobierz całość w formacie PDF ]