[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jeżeli to się mimo wszystkozdarzy, jest najczęściej błędem wynikającym z niejasności położenia.Kolumny więc mają poruszać się na takiej szerokości, aby wszystkiemogły uderzyć równocześnie.Jeżeli nieprzyjaciel podzielił swoje siły,wyjdzie to nacierającemu jedynie na korzyść.Nacierający możeoczywiście stosować małe manewry mylące, które w pewnym stopniu sąnatarciami pozornymi, przeznaczonymi do utrzymania korzyści podziałusił obrońcy.Taki podział sił nacierającego byłby wówczasusprawiedliwiony.Konieczny podział sił na kilka kolumn powinien zresztą być stosowa-ny przy okrążającym natarciu taktycznym, gdyż ta forma walki jest dlanatarcia naturalna i nie należy jej zaniedbywać.Chodzi tu jednak o formętaktyczną, gdyż okrążenie strategiczne jest przy wielkim uderzeniucałkowitym trwonieniem sił i byłoby wówczas jedynie usprawiedliwione,gdyby nacierający był tak silny, że sukces nie ulegałby wątpliwości,6.Również w natarciu jest potrzebna ostrożność, gdyż nacierającyma tyły i komunikacje, które należy zabezpieczyć.Zabezpieczenie musibyć wykonane w miarę możności w ten sposób, jak marsz naprzód, tzn.przez samą armię.Jeżeli w tym celu trzeba użyć osobnych oddziałów, totym samym nastąpi podział sił, a wówczas, oczywiście, może to sileuderzenia jedynie zaszkodzić.Ponieważ duża armia porusza się zwyklena szerokości co najmniej jednego przemarszu, osiąga się osłonętyłowych linii komunikacyjnych już przez sam front armii, jeżeli linie tezbytnio nie odbiegają od prostopadłej do frontu.Niebezpieczeństwa tego rodzaju, na które nacierający jest narażony,trzeba w głównej mierze oceniać na podstawie położenia i charakteruprzeciwnika.Tam, gdzie wszystko rozgrywa się pod ciśnieniem wielkiegorozstrzygnięcia, pozostaje obrońcy mało luzu do akcji tego rodzaju.Wzwykłych więc wypadkach nacierający nie będzie miał czego się oba-wiać.Gdy jednak ruch naprzód się zakończy i nacierający samstopniowo przejdzie do obrony, wówczas zabezpieczenie tyłów będziecoraz bardziej konieczne i stanie się w końcu sprawą zasadniczą.Zuwagi na to, że tyły nacierającego są z natury rzeczy słabsze niż tyłyobrońcy, może on już na długo przedtem, zanim nacierający przejdzie dowłaściwego natarcia, a nawet podczas cofania się w głąb kraju,przystąpić do działania na linie komunikacyjne nacierającego.ROZDZIAA
JEDENASTYNatarcie na teatr wojenny bez rozstrzygnięcia1.Jeżeli nie wystarcza woli ani siły do wielkiego rozstrzygnięcia, tojednak może istnieć zamiar strategicznego natarcia skierowanego na pe-wien drugorzędny obiekt.Jeżeli natarcie się uda, dochodzi wszystko zchwilą osiągnięcia tego przedmiotu do równowagi i spokoju.Jeżelipojawią się pewne trudności, to ogólne zatrzymanie się następuje jużwcześniej.W to miejsce wchodzi wówczas zwykłe okolicznościowedziałanie zaczepne lub też manewrowanie strategiczne.Większośćkampanii ma taki właśnie charakter.2.Przedmiotami, które stanowią cele takich działań zaczepnych, są:a) odcinek terenu.Korzyści wyżywienia, w najgorszym razie równieżkontrybucje, oszczędzanie własnego kraju, ekwiwalent, tzn.wynikającestąd korzyści w równej mierze istniejące podczas pokoju Niekiedy łączysię z tym pojęcie honoru oręża, jak to wciąż spotykamy w kampaniach zaLudwika XIV.Bardzo zasadniczą różnicę stanowi okoliczność, czy tenodcinek terenu może być utrzymany, czy też nie.Pierwszy wypadekzachodzi zwykle wówczas, gdy odcinek terenu przylega do własnegoteatru wojennego i tworzy z nim naturalną całość, Tylko taki teren możebyć uważany podczas pokoju za ekwiwalent, inne zajmuje się tylko naczas trwania kampanii, a opuszcza na zimę;b) magazyn nieprzyjacielski o dużym znaczeniu.Jeżeli nie posiadaon dużego znaczenia, nie może być uważany za przedmiot ofensywydecydującej o całej kampanii.Przynosi obrońcy sam przez się stratę, anacierającemu zysk, przy tym główną korzyścią nacierającego jestjednak to, że obrońca będzie przez to zmuszony do cofnięcia się i od-dania pewnej części terenu, którą w innym wypadku by utrzymał.Zdo-bycie składu jest raczej środkiem, a przytoczono go tu jako cel jedyniedlatego, że staje się najbliższym określonym celem działania;c) zdobycie twierdzy.O zdobyciu twierdzy mówiliśmy w jednym zpoprzednich rozdziałów, a teraz odsyłamy do niego.Z rozwiniętych wnim powodów zrozumiałe jest, że twierdze stanowią zawsze najdosko-nalszy i najbardziej pożądany przedmiot tych wojen zaczepnych i kam-panii, w których nie można dążyć do całkowitego pokonanianieprzyjaciela lub opanowania znacznej części jego kraju.I dlatego jasnotłumaczy się fakt, że w bogatych w fortece Niderlandach wszystkoobracało się zawsze około zdobycia tej czy innej twierdzy, i to tak dalece,że przy tym nie przeświecała nawet myśl stopniowego opanowania całejprowincji jako główna myśl przewodnia, a każdą twierdzę traktowanojako odrębną wielkość o pewnej wartości, na którą patrzono raczej zpunktu widzenia wygody i łatwości jej zdobycia aniżeli znaczenia punktuterenowego.Tymczasem oblężenie znaczniejszej twierdzy jest zawsze poważnymdziałaniem, gdyż powoduje duże wydatki pieniężne, a w czasie wojny,gdy nie chodzi o całość, trzeba z nimi szczególnie się liczyć.Dlatego teżtakie oblężenie jest jednym z ważnych przedmiotów natarciastrategicznego.Im mniejsze znaczenie posiada twierdza lub im mniejprzygotowań podjęto w tym celu, im bardziej mimochodem ma to byćwykonane, tym mniej znaczny staje się ten cel strategiczny, tymprzydatniejszy dla małych sił i zamiarów, często zaś całość spada dopoziomu zwykłego udawania, aby kampanię zakończyć z honorem, gdyżnacierający musi przecież cośkolwiek robić;d) korzystna walka, bój spotkaniowy, a nawet bitwa o zdobycze lubzgoła tylko z racji honoru oręża, a czasem po prostu ambicji wodza.To,że takie wypadki się zdarzają, może poddać w wątpliwość tylko ten, ktonie zna historii wojen.W kampaniach francuskich za czasów LudwikaXIV większość bitew zaczepnych.była tego rodzaju.Jednak bardziejkonieczne jest podkreślenie tego, że sprawy te, nie pozbawioneobiektywnej wagi wojskowej, nie są tylko zwykłą grą próżności; mają onebardzo ściśle określony wpływ na pokój, prowadzą dość bezpośredniodo celu [ Pobierz całość w formacie PDF ]